Scientifically The Humans Are Not Coming From The Monkeys
Darwin Was Just A Jew and His Unscientific Theory just a Big Lie
ΔΕΝ ΚΑΤΑΓΟΜΕΘΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΙΘΗΚΟ!!
Ό φλοιός τής γής όταν εψύχετο καί εσχηματίσθησαν οί πρώτες
στεριές, άρχισε νά δημιουργείται χλωρίς καί πανίς. Επί τής γής εκινούντο πολύ
μεγάλα ποσά ενέργειας, διότι εκτός από τήν κοσμική ακτινοβολία πού έρχεται καί
σήμερα ήσαν καί οί ακτινοβολίες από τό εσωτερικό τής γής. Τότε τό στρώμα
στεριάς ήταν πολύ λεπτό καί εξήρχοντο ακτινοβολίες πάσης φύσεως : από απλά
φωτόνια καθώς καί σωματίδια πάσης φύσεως καί μεγέθους. Είς τήν επιφάνεια είχαν
δημιουργηθή πολλά έλη, αλλά τά απαραίτητα ήταν αυτά πού διατηρούσαν πάντα νερό,
τά αβαθή έλη. Σέ αυτά εδημιουργείτο ένα στρώμα αφρού, παχύ, ίσως καί
περισσότερο από ένα μέτρο. Σέ άλλα σημεία λεπτότερο 5-10 εκατοστά, αφρώδες σάν
σπόγγος. Η θερμοκρασία τουλάχιστον επί εννέα μήνες τόν χρόνο έπρεπε νά ήταν
μέτρια, σταθερή. Αυτός ήταν ό λόγος πού δέν εγεννήθησαν όλοι οί άνθρωποι τήν
ίδια εποχή.
Πρώτα είς τήν Αιγηίδα καί μέ τήν βελτίωση τών καιρικών συνθηκών καί
είς άλλα μέρη. Είς αυτό τό αφρώδες στρώμα εγεννώντο αρχικώς χόρτα, φυτά από
πλοκή τής ύλης μέ υγρασία. Εδημιουργείτο ό γεννετικός κώδιξ καί μετά
ανεπτύσσοντο. Σιγά σιγά όμως αναμειγνύετο ή ύλη καί ψυχοενέργεια καί
εδημιουργούνται ζώντες οργανισμοί, αρχικώς μονοκύτταροι καί αργότερα
πολυκύτταροι, άλλοι ζούσαν καί άλλοι διελύετο. Σέ κάθε στιγμή εδημιουργούντο
εκατομμύρια μικρά πλέγματα μέ τέτοια δόμησι, πού νά μπορούν νά προσλάβουν καί
άλλην ύλην καί ψυχοενέργεια καί νά μεγαλώσουν, ζωικές ρίζες, ζωικοί κώδικες
γενετικής.
Επειδή ή θερμοκρασία ήταν κατάλληλη από τό εσωτερικό τής γής καί τόν
ήλιο καί ή τροφή άφθονη από τούς νεοδημιουργηθέντες μικρότερους οργανισμούς ή
από αποσύνθεση τών νεκροθέντων, όλα αυτά ίσως νά έκαναν ένα υγρό σάν αίμα ή
γάλα. Έτσι ετρέφοντο οί γεννετικές ρίζες μέχρι νά μεγαλώσουν καί νά αποκτήσουν
κάποια οντότητα καί αυτοτέλεια, πού νά μπορούν νά ζήσουν μόνες τους έξω από
αυτόν τόν πλακούντα, ενώ εκινούντο μέ τό ένστικτο. Από αυτά τά εδημιουργήματα
ζήτημα είναι εάν έζησε ένα στά εκατοντάδες χιλιάδες. Τά άλλα τά έτρωγε ό χρόνος
(Κρόνος), αποσυντίθετο. Έτσι δημιουργήθηκαν από τόν Δία ολοί οί ζώντες
οργανισμοί πού εγνωρίσαμε ή όχι, διότι άλλαξαν συνθήκες ζωής (ψύξη τού φλοιού)
ή διότι δέν είχαν ανθεκτική δομή ή δέν είχαν δημιουργηθεί συνθήκες αναπαραγωγής
ή διότι δέν επικρατούσαν στούς βάλτους οί ίδιες ακτινοβολίες ή ή ίδια χημική
σύσταση τού εδάφους κτλ. Τίποτα όμως δέν έγινε μέ καλούπι. Τά πρωτόζωα λοιπόν
σέ ένωση μεταξύ των, όπως τά άτομα καί τά μόρια τής ύλης, δημιουργούσαν
μεγαλύτερα οργανικά πλέγματα, όπως ή ύλη εδημιούργησε τούς βράχους, τά βουνά
κτλ. Τά πρωτόζωα έδωσαν τά γονίδια καί από τίς ενώσεις γονιδίων έγιναν οί
μονοκύτταροι καί οί ρίζες αυτών μέ τήν πρόσληψι ετέρων πρωτοζώων καί γονιδίων,
εδημιούργησαν τόν σκελετό, τήν γεννετική ρίζα τό D.N.A. τών κυττάρων, τών
πολυκύτταρων οργανισμών διά τών συνεχομένων «βομβαρδισμών» των μέ κοσμικές καί
λοιπές ακτινοβολίες από τό εσωτερικό τής γής, τίς ανεμοθύελλες, τά κύματα. Μέσα
λοιπόν στήν πάλη των, ενώνονταν μέ άλλες ρίζες καί μέ τήν προσθήκη νέων
γονιδίων δημιούργησαν μία νέα ρίζα διαφορετική τών υπαρχούσων. Αυτή εκκολάπτετο
είς τήν αφθονία τής φύσεως μέσα είς τό αφρώδες στρώμα τών βάλτων καί γεννιόταν
ένα νέο ζώο.
Μετά οί γεννετικές ρίζες αυτού τού ζώου, πρίν ακόμα εκκολαφθούν έν
τή γεννέσει των προσλαβάνουν νέα πρωτόζωα καί γονίδια καί δημιουργούσαν τήν
ρίζα ενός νέου ζώου, τό οποίο διαφέρει από τό προηγούμενο. Γιαυτό υπάρχουν ζώα
πού διαφέρουν ελάχιστα. Οί γεννετικές ρίζες όλων τών ζώων έχουν δημιουργηθή
κατά τόν ίδιο τρόπο. Κάθε ζώου ή ρίζα έχει γίνει από τήν μεταβολή τής ρίζας
κάποιου άλλου. Τό DNA ανθρώπου έχει περισσότερα γονίδια από τού αρχανθρώπου καί
εκείνου περισσότερα από τού Πιθήκου. Δέν είναι υποχρεωτικό σέ μία γεννετική
ρίζα μέ 180 γονίδια νά προστεθούν άλλα 9 καί νά έχουμε άλλο ζώο, δυνατόν όμως
όπως κινούνται στόν υγρό αφρό νά συγκροτηθούν βιαίως από ένα κύμα δύο ρίζες ή
μία μέ 180 γονίδια (ζώου Α) καί ή άλλη μέ 9 γονίδια (ζώου Β), νά ενωθούν καί νά
γεννηθεί τρίτο ζώο πού δέν θά έχει κανένα από τά χαρακτηριστικά τών δύο πρώτων.
Άν ενωθή υδρογόνο μέ οξυγόνο γίνεται νερό, τό οποίο δέν έχει καμία ομοιότητα μέ
τό υδρογόνο καί τό οξυγόνο, τά οποία τό εδημιούργησαν. Τό ίδιο μέ τόν άνθρωπο
καί τόν πίθηκο. Δέν είναι υποχρεωτικό νά προέρχεται ό ένας από τόν άλλον. Τό
ίδιο μέ τόν σκύλο καί τό τσακάλι κτλ. Έχουν κοινά σημεία αλλά τό κάθε είδος
εξείχθηκε διαφορετικά. Τόν νόμον αυτόν ακολουθεί ή φύσις.
Σήμερα σέ όλες τίς γεωθερμικές ζώνες τής γής , θά βρούμε
κυανοβακτηρίδια πού φωτοσυνθέτουν καί ταϊζουν άλλους οργανισμούς μέ τά θρεπτικά
συστατικά των πού παράγουν μέ τήν φωτοσύνθεση.
Κάπως έτσι λοιπόν θά έπρεπε καί
οί δικοί μας πρόγονοι νά έζησαν δίπλα στά κυανοβακτήρια στίς σκληρές εποχές τών
παγετώνων πού ή τροφή ήτο ανύπαρκτη. Οί προγονοί μας ήτο μικρόβια πού ανήκουν
στήν οικογένεια τού ζωοπλαγκτού. Γιά δισεκατομμύρια χρόνια οί πρόγονοί μας
παρέμεναν μικροσκοπικοί έως καί πρίν 600 εκατ χρόνια. Γιατί όμως ; Έως καί πρίν
από 2.200.000.000 χρόνια εμφανίσθησαν τά ευκαρυωτικά κύτταρα τών οποίων εμείς
είμαστε σύνολο.
Τό κολλαγόνο απότελει τό στρώμα στό οποίο επικάθονται καί
ενώνονται αυτά τά κύτταρα (εδημιουργήθη πρίν από 600.000.000 χρόνια άρχισε νά
παράγεται μαζικά μέσα σέ οργανισμούς). Τό συνθέτει ό οργανισμός τού ανθρώπου
όπως καί όλων τών εμβίων όντων. Άν σέ ένα ποτήρι βάλλουμε ευκαρυωτικά κύτταρα
καί λίγο βιταμίνη C, μόλις μέσα σέ ένα μήνα θά δούμε πώς θά δημιουργηθεί ιστός.
Αυτό είναι λοιπόν πού κάνει τό κολλαγόνο, δημιουργεί ιστούς διαφόρων σχημάτων
όπως ή επιδερμίδα μας. Εξαιτίας τού κολλαγόνου μπόρεσαν οί οργανισμοί νά
αποκτήσουν μάζα ικανή νά τούς κάνουν ορατούς στήν αρχή, έως νά φθάσουν στό
μέγεθος τών δεινοσαύρων. Τό κολλαγόνο αποτελείται από άτομα οξυγόνου, γιαυτό
χρειαζόταν ένα περιβάλλον μέ οξυγόνο. Αυτό συνέβη πρώτη φορά πρίν από τήν πρώτη
περίοδο τών παγετώνων (2 δις 200εκατ χρόνια) όπου τό οξυγόνο έμπαινε πρώτη φορά
στήν σύνθεση τής ατμόσφαιρας. Επειδή όμως τό οξυγόνο ήτο λίγο καταναλωνόταν
στήν αναπνοή, έτσι δέν υπήρχε αρκετό γιά τήν δημιουργία κολλαγόνου.
Τήν δεύτερη
όμως περίοδο τών παγετώνων τό οξυγόνο αυξήθη πάρα πολύ καί έτσι κατέστη δυνατόν
ή παραγωγή κολλαγόνου, κολλαγόνου πού ήτο ανθεκτικότερο. Αποτέλεσμα αυτής τής
μεγαλυτέρας παραγωγής κολλαγόνου ήτο ή δημιουργία νέων δομών στά σώματα τών
οργανισμών. Εμφανίσθησαν ζώα μεγαλύτερα καί ογκώδη. Γιά πρώτη φορά στήν ιστορία
τής γής εμφανίσθησαν οργανισμοί ογκώδη πού ανέπτυξαν χαρακτηριστικά τά οποία
έχουμε έως σήμερα (Παλαιοζωϊκή εποχή). Αυτά τά ζώα αποκτούν τόν πρώτο σκελετό
καί τά πρώτα αισθητήρια όργανα πού σέ λίγο θά εξελικτούν σέ μάτια, μύτη κ.τ.λ.
Τότε λοιπόν πρίν από 600 εκατ χρόνια συνέβη αυτό τό τεράστιο άλμα στήν εξέλιξη.
Οργανισμοί μικροσκοπικοί απέκτησαν όγκο πού έφθανε ακόμα καί τά 30 εκατοστά.
Τά απολυθώματα δέν βοηθούν στόν προσδιορισμό του, άν ήταν
δηλαδή ψάρι, φυτό ή κάποιο ζώο τής ξηράς. Αυτή ή μορφή ζωής, τό γνωστό
απολίθωμα τής Ναμίμπια καλείται «τεριντίνιο», δέν ήταν ούτε ψάρι, ούτε φυτό,
αλλά είχε περάσει στό επόμενο στάδιο τής εξελίξεως καί ζούσε σέ αμμώδεις
βυθούς. Παρόμοιο είδος ζωής εβρέθη στήν Σιβηρία καί καλείται «γεωργία». Ήτο
επίσης σύνθετος οργανισμός μήκους 30 εκατοστών καί εμετακινείτο. Γλυστρούσε
στόν βυθό τής θάλασσας όπου έβρισκε τήν τροφή του. Επίσης στήν Σιβηρία εβρέθη
σύνθετος οργανισμός πού έμοιαζε μέ σαληγκάρι καί ονομάζεται «κιμπερέλα». Είχε
μάλιστα ένα είδος πλωκαμιού πού τού επέτρεπε νά σκαλίζει καί νά βρίσκει τήν
τροφή του. Γενικά όμως πάνω από 100 τέτοια είδη ζωής ενεφανίσθησαν ξαφνικά πρίν
600 εκατ χρόνια καί αποτελούν τήν πανίδα «εντιακάρ».
Οί πρόγονοί μας
εβρίσκονταν ανάμεσά των καί είχαν επίσης αλλάξει βαθμίδα. Αυτοί οί νεόι
σύνθετοι οργανισμοί είχαν 100.000 φορές μεγαλύτερη μάζα από τά μικρόβια πού
είχαν προηγηθεί. Επί 3 δις χρόνια οί ζωντανοί οργανισμοί παρέμεναν
μικροσκοπικοί καί αόρατοι στό ανθρώπινο μάτι, ώσπου όλα άλλαξαν στό πέρας τής
δευτέρας περιόδου τών παγετώνων. Τό ίδιο είχε συμβεί μετά τήν πρώτη περίοδο τών
παγετώνων (2δις 200 εκατ ) όπου από τήν απλή δομή τού βακτηρίου οί πρόγονοί μας
περνούσαν στήν μορφή ενός ευκαρυωτικού οργανισμού, 1000 φορές μεγαλυτέρου καί
πιό σύνθετου πού διέθετε πυρίνα καί διάφορα οργανίδια. Μετά λοιπόν τήν πρώτη
εποχή τών παγετώνων αποδεικνύεται πώς μεγάλος όγκος οξυγόνου εισήχθη στό
περιβάλλον μετά τό φαινόμενο τής χιονόμπαλας καί οδήγησε στήν οξείδωση τού
μαγνησίου καί στά τεράστια κοιτάσματα πού υπάρχουν σήμερα στόν πλανήτη.
Επομένος γιά δισεκατομμύρια χρόνια ή ζωή στήν γή παρέμενε σέ
μορφή βακτηρίου ώσπου οί παγετώνες οδήγησαν στήν αύξηση τού οξυγόνου, οξυγόνου
πού μέ τήν ενέργειά του οί πρόγονοί μας πέρασαν στό στάδιο τών ευκαριωτικών
κυττάρων καί από εκεί στήν σύνθετη μορφή ζωής, δηλαδή στήν πανίδα «εντιακάρ».
Στήν περίοδο τών παγετώνων ολόκληρη ή γή ήτο καλυμένη μέ
πάγο. Χάρη στά ηφαίστια τό διοξείδιο τού άνθρακα άρχισε νά συσσωρεύεται στήν
ατμόσφαιρα μέ αποτέλεσμα νά δημιουργηθή τό φαινόμενο τού θερμοκηπίου. Ή γή
πέρασε ξαφνικά από μία περίοδο -50 βαθμών κελσίου σέ +50 βαθμών κελσίου. Ή
θερμότητα τού εσωτερικού τής γής πού προστάτευσε τήν ζωή γιά τόσα χρόνια, ήτο γιά
άλλη μία φορά καθοριστική γιά τήν εξέλιξη. Ή ζέστη όμως όλο καί αύξανε μέ
αποτέλεσμα ή θάλασσα νά φθάση τούς 45 βαθμούς κελσίου. Τότε ή ραγδαία εξάτμισις
τών υδάτων οδήγησε σέ υπερκυκλώνες τών 10000 χλμ τήν ώρα καί τεράστια πίεση
στόν πυρίνα των. Αυτές οί συνθήκες οδήγησαν σέ φοβερές κακοκαιρίες, τεράστια
κύματα καί τρομερές καταιγίδες πού είχαν σάν αποτέλεσμα τήν καταστροφή τής γής
μέν, τήν αύξηση τού οξυγώνου δέ. Αυτοί οί κυκλώνες καί τά τεράστια κύματα πού
δημιουργούσαν, οδήγησαν στό νά ανέβουν σέ ρυχότερα νερά τά θρεπτικά συστατικά
πού βρίσκονταν στόν βυθό τών θαλασσών καί δημιουργόνταν από τά ηφαίστια, πού
ελευθέρωναν μεγάλα ποσά ενέργειας. Τά θρεπτικά συστατικά αυτά απετέλεσαν
αποθέματα τροφήε σέ μικρά βάθη. Όταν τό φώς τού ήλιου έφθασε καί πάλι στήν
επιφάνεια μετά τό πέρας τών καταστροφών, τά κυανοβακτηρίδια πού επέζησαν χάρη
τών γεωθερμικών πηγών άρχισαν τήν φωτοσύνθεση μέ άμεσο αποτέλεσμα τήν παραγωγή
μεγάλων ποσοτήτων οξυγόνου.
Τό πράσινο άρχισε νά κυριαρχή στίς ακτές τούν πλανήτη. Χωρίς
λοιπόν τήν παγοκάλυψη τής γής ή ζωή θά βρισκόταν ακόμα στό στάδιο τών βακτηρίων
καί ό πλανήτης θά ήταν ακόμα ό κόσμος τών στρωματόλιθων όπου κανένα όν δέν θά
είχε επαρκές μέγεθος γιά νά κινηθή.
Σήμερα λοιπόν ή εξέλιξη έφθασε στόν άνθρωπο τού οποίου τό
σώμα είναι ή απόδειξης αυτών τών αλλαγών στήν γή τά τελευταία 3 δις χρόνια . τό
ανθρώπινο σώμα αποτελείται από 60 τρις κύτταρα, ευκαριωτικά κύτταρα πού τό
καθένα δηλαδή έχει έναν πυρίνα. Είμαστε δηλαδή ένα σύνολο κυττάρων πού
εμφανίσθησαν πρίν από 2δις 200 εκατ χρόνια καί άρχισαν νά ενώνονται μεταξύ των
εξαιτίας τού κολλαγόνου πού παράγεται μαζικά μέσα σέ οργανισμούς γιά πρώτη φορά
πρίν από 600 εκατ χρόνια.
Η κοσμογονία τού Ησιόδου, απαλαγμένη από τά λογοτεχνικά της
στοιχεία είναι καί ή κοσμογονία πού υϊοθετούν όλοι οί μεγάλοι αρχαίοι καί
σύγχρονοι επιστήμονες. Ακόμα όμως καί οί επικές περιγραφές μέ τούς Θεούς καί τά
τέρατα δέ είναι πολύ μακρυά από τήν πραγματικότητα. Ή γή στά πρώτα χρόνια τής
ζωής της διέθετε ένα ζωικό βασίλειο τόσο τερατώδες όσο δέν μπορούν να περιγράψουν
καί τά πιό απίθανα παραμύθια γιά δράκους, τέρατα κτλ. Έζησαν ζώα όπως ό
Βασιλόσαυρος, ένα κλασσικό κύτος τής μυθολογίας, μέ μήκος 15 μέτρα πού ήταν
μισός φάλαινα μισός σαύρα. Ό Μεγαλόδους είδος καρχαρία τεραστίου μεγέθους πού ό
σημερινός λευκός καρχαρίας, μπροστά του έμοιαζε μέ νεογέννητο. Τά Ληντισχθύ,
ψάρια όπως τά μικρά γνωστά σέ εμάς, τεραστίου όμως μεγέθους (24 μέτρων μήκους).
Όλη ή Ιουρασική περίοδος ήταν γεμάτη από ψάρια σάν αυτά. Αργότερα στήν
Κρητιδική περίοδο έζησε ό Μοσάσαυρος, 18 μέτρα μήκος πού ήταν μισός σαύρα μισός
φίδι. Έτρωγε φάλαινες, καρχαρίες, χελώνες καί ήταν ότι τό πιό άγριο έζησε ποτέ
στίς θάλασσες τής γής.
Μικρότερος από τόν Μοσάσαυρο ήταν ό Ξιφάκτιος, ψάρι πού
καταβρόχθιζε οτιδήποτε σέ μέγεθος ανθρώπου καί μεγαλύτερο. Στήν ξηρά υπήρξε ό
Τυραννόσαυρος σέ ύψος πολυκατοικίας, πού έτρεχε μέ τήν ταχύτητα τών 32 μιλίων.
Επίσης υπήρξε ό Βροντόσαυρος μέ λαιμό 30 ft καί όγκο επίσης πολυκατοικίας. Παρά
τό μέγεθός των δέν θά μπορούσαν νά αποτελέσουν σπουδαία απειλή γιά τόν άνθρωπο,
εκτός όμως από ένα είδος Δεινοσαύρου! Όλοι οί Δεινόσαυροι αντιλαμβάνονται καί
κυνηγούν ότι κινείται, όχι όμως ό Κομψόγναθος. Από αυτόν δέν υπάρχει περίπτωση
νά διαφύγη τό θύμα. Οί Κομψόγναθοι δέν τρώνε όπως τά άλλα αρπακτικά. Δέν
σκοτώνουν καί μετά τρώνε τό θύμα, αλλά απλώς τρώνε τό θύμα ζωντανό. Θερμόαιμοι
Δεινόσαυροι πού τά 65 εκατ χρόνια πού τούς χωρίζουν από τό ανθρώπινο είδος,
είναι λίγα γιά νά προκαλούν ακόμα τόν φόβο.
Ή ζωή τής γής όμως, φθάνει τά 4-4,5 δις χρόνια πού είναι
πολύ λίγα ώστε νά εξελιχθή ή πρώτη αμοιβάδα σέ άνθρωπο. Ό Κρίκ (βραβείο Νόμπελ
ιατρικής-φυσιολογίας τό 1916. Ό άνθρωπος πού ανεκάλυψε τό D.N.A.) μέ μελέτες
του απέδειξε πώς τό συστατικό-καταλύτης τού ανθρωπίνου D.N.A., είναι τό
Μολυβδαίνιο, τό οποίο όμως υπάρχει στήν γή σέ ίχνη. Ό Κρίκ υπεστήριξε πώς στήν
δημιουργία τού D.N.A. θά έπρεπε νά χρησιμοποιηθή κάποιο υλικό πού είναι στήν γή
σέ περίσσεια (π.χ.Νικέλιο, Πυρίτιο).
Ό Κρίκ καταλήγει πώς τό D.N.A τού ανθρώπου έγινε κάπου όπου
θά υπήρχε τό συστατικό σέ περίσσεια. Αυτή ή θεωρία τής παρεμβατικής εξελίξεως,
διατυπώνεται γιά πρώτη φορά στήν Ελληνική «Μυθολογία» όπου : «Έκ Διός άνθρωποι
εγένοντο» καί όχι «ό Ζεύς ανθρώπους εγέννησε», υπήρχαν δηλαδή άνθρωποι.
Το σύνολο των αδιάκοπα επιτελούμενων εξεργασιών, αποτέλεσμα
των οποίων είναι η ανταλλαγή της ύλης και ο πολλαπλασιασμός, τα δύο
χαρακτηριστικά γνωρίσματα της ζώσας ύλης, λέγεται ζωή.
Μέχρι σήμερα δόθηκαν πολλοί ορισμοί για τη ζωή, της οποίας
κύριο γνώρισμα θεωρούσαν την ανταλλαγή της ύλης. Όταν όμως ανακαλύφτηκαν οι
ιοί, οι οποίοι δεν έχουν δικό τους μεταβολισμό, τότε έγινε αναθεώρηση του
ορισμού και θεωρήθηκε ως κύριο χαρακτηριστικό της ζωής ο πολλαπλασιασμός.
Στοιχειώδης μονάδα ζωής είναι το κύτταρο. Οι ζωντανοί οργανισμοί είναι είτε
μονοκύτταροι, δηλαδή αποτελούνται μόνο από ένα κύτταρο, είτε είναι
πολυκύτταροι, δηλαδή αποτελούνται από πολλά, περισσότερα από δύο, κύτταρα.
Διακρίνονται σε ζωικούς και φυτικούς οργανισμούς.
Οι λειτουργίες που επιτελεί κάθε ζωντανός οργανισμός, είναι
οι εξής:
1. Η ανταλλαγή της ύλης και της ενέργειας. Αυτή περιλαμβάνει
ένα σύνολο εργασιών με τις οποίες ο οργανισμός παίρνει από το περιβάλλον
θρεπτικές ουσίες, τις συνθέτει και τις κάνει όμοιες με τα συστατικά του και
αποβάλλει τις άχρηστες. Οι συνθετικές αυτές εργασίες ονομάζονται αφομοιώσεις.
Παράλληλα τα συστατικά των κυττάρων κάνουν ορισμένες αντίθετες εξεργασίες,
δηλαδή διασπώνται σε απλούστερες ενώσεις, κυρίως με τη δράση του οξυγόνου, και
ελευθερώνουν ενέργεια που χρησιμοποιεί με πολλούς τρόπους ο οργανισμός. Οι
διασπαστικές αυτές εργασίες ονομάζονται αναλύσεις.
2. Διεγερσιμότητα ή ερεθιστότητα. Είναι η αντίδραση των
ζωντανών οργανισμών σε οποιοδήποτε ερέθισμα. Χαρακτηριστικό είναι ότι τόσο τα
κύτταρα, όσο και οι διάφοροι οργανισμοί, αντιδρούν διαφορετικά σε κάθε ερέθισμα
και μάλιστα με τον ίδιο τρόπο, ανεξάρτητα από το είδος του ερεθίσματος. Άλλα
κύτταρα αντιδρούν με προσεκβολή που μοιάζει με ψεύτικα πόδια, άλλα πάλι με
κίνηση. Η αντίδραση με την κίνηση ονομάζεται τακτισμός, και όταν το κύτταρο
κινείται προς το ερέθισμα, μιλάμε για θετικό τακτισμό, ενώ όταν απομακρύνεται
από αυτό, μιλάμε για αρνητικό τακτισμό. Ανάλογα πάλι με το είδος του
ερεθίσματος, έχουμε θερμοτακτισμό, φωτοτακτισμό, χημειοτακτισμό κτλ.
3. Αναπαραγωγή.
4. Η κίνηση των κυττάρων μπορεί να γίνεται με διάφορους
τρόπους: α) πλασματική κίνηση: είναι η εσωτερική κίνηση του πρωτοπλάσματος, η
οποία είναι ζωηρή, διαρκής, και γίνεται από την επιφάνεια του κυττάρου προς το
βάθος και αντίστροφα, β) κροσσωτή κίνηση: γίνεται με μόνιμες προσεκβολές του
κυττάρου, τους κροσσούς ή τα μαστίγια. Η κίνηση αυτή γίνεται συμμετρικά, δηλαδή
όλοι οι κροσσοί κινούνται ο ένας μετά τον άλλο, όπως τα στάχυα στον αέρα, γ)
αμοιβαδοειδής κίνηση: τέτοια κίνηση έχει ένας μονοκύτταρος οργανισμός, η
αμοιβάδα, από την οποία δόθηκε και η ονομασία στην κίνηση αυτή. Ένα δηλαδή μέρος
του κυτταροπλάσματος προχωρεί εμπρός σαν προσεκβολή και έπειτα το υπόλοιπο
κύτταρο μαζεύεται προς το μέρος της προσεκβολής, δ) μυϊκή κίνηση: είναι η
τελειότερη και ρυθμίζεται από το νευρικό σύστημα του οργανισμού. Συναντιέται
στα μυϊκά κύτταρα και γίνεται με σύσπαση και χαλάρωση των μυϊκών ινιδίων που
περιέχουν τα κύτταρα αυτά.
Βέβαια πιο πολύπλοκες είναι οι λειτουργίες αυτές στους
πολυκύτταρους οργανισμούς, όπου ομάδες κυττάρων συμμετέχουν μαζί στις διάφορες
λειτουργίες.
Από την αρχαιότητα απασχόλησε τον κόσμο το μεγάλο και άλυτο
αυτό πρόβλημα, το πώς δηλαδή γεννήθηκε η ζωή στον κόσμο. Βέβαια μόνο οί Έλληνες
μπόρεσαν νά φάνουν ικανοί καί νά ασχοληθούν μέ τέτοια ερωτήματα. Πολλές θεωρίες
υπάρχουν, πολλές υποθέσεις έγιναν, αλλά καμιά δεν είναι σίγουρη και πειστική. Ο
μεγάλος σοφός του 5ου π.Χ. αι. Αρχέλαος πίστευε ότι η επίδραση θερμού και
ψυχρού πάνω σε σάπια οργανική ύλη δημιουργεί ζωντανή ύλη. Ο Δημόκριτος τον 4ο
π.Χ. αι. διατύπωσε την άποψη ότι η γη ήταν μαλακή και όλο λάσπη και σε μια
περίοδο στερεοποιήθηκε από τον Ήλιο. Ύστερα με την επίδραση της ηλιακής
θερμότητας, έγιναν στην επιφάνεια της Γης διάφορες ζυμώσεις, σχηματίστηκαν
φυσαλίδες υγρασίας και γύρω από τις φυσαλίδες αυτές προκλήθηκαν σήψεις μέσα σε
λεπτές μεμβράνες. Στις σήψεις αυτές σχηματίστηκαν έμβρυα, τα οποία μεγάλωσαν,
έσπασαν τις μεμβράνες και βγήκαν έτσι τα διάφορα ζώα. Τα ελαφρότερα από τα ζώα
αυτά πέταξαν και έγιναν πουλιά, ενώ τα βαριά, που ήταν όλο λάσπη, αποτέλεσαν τα
ζώα της γης.
Τέλος τα ζώα που είχαν υγρή φύση, πήγαν προς τις θάλασσες, τους
ποταμούς και τις λίμνες και αποτέλεσαν τα ψάρια. Η θεωρία αυτή εξακολουθούσε να
γίνεται δεκτή μέχρι και τα χρόνια της αναγέννησης. Με τη θεωρία αυτή του
Δημόκριτου δόθηκε η εξήγηση της αυτόματης γένεσης της ζωντανής ύλης. Αντίθετα ο
Αριστοτέλης πίστευε ότι υπάρχουν άλλοι τρεις τρόποι γένεσης, εκτός από την
αυτόματη, δηλαδή με το ζευγάρωμα των ζώων, χωρίς ζευγάρωμα και με τη βλάστηση.
Πίστευε ακόμη ότι υπάρχει ένα ζωτικό πνεύμα, το οποίο γεμίζει το σύμπαν. Το
πνεύμα αυτό δέχεται την επίδραση μιας ψυχικής θερμότητας και γεννά από τη λάσπη
μια φυσαλίδα οργανικής ύλης, η οποία παριστάνει το έμβρυο ενός ζώου που θα
γεννηθεί αργότερα.
Το 17ο αι. ο Ιταλός Φραντσίσκο Ρέντι, ύστερα από μακροχρόνια
πειράματα που έκανε βράζοντας χέλια, φίδια και κομμάτια από κρέας σε φιάλες για
να αποσυντεθούν, ανακάλυψε ότι δε γεννιέται ζωή από τη σήψη. Απλώς τα σκουλήκια
που παρουσιάζονταν στα αποσυνθεμένα κρέατα προέρχονταν από σπέρματα των μυγών
οι οποίες πήγαιναν και τα μόλυναν. Έτσι, καταρρίπτεται η ιδέα της αυτόματης
γένεσης. Τη θεωρία αυτή επαλήθευσε αργότερα ο Ιταλός Λατσάρο Σπαλαντζάνι
(1729-1799), έπειτα από μελέτες που έκανε με το μικροσκόπιο. Στα 1672 ο
Μαλπίγκι ανακάλυψε ότι στο αβγό που δεν έχει ακόμα επωαστεί, υπάρχει ο νέος
οργανισμός ήδη προσχηματισμένος σαν έμβρυο. Ο οργανισμός αυτός, με την επέμβαση
της γονιμοποίησης, αρχίζει να αναπτύσσεται. Το 1677 ο φοιτητής Λούντβιχ Χαμ
ανακαλύπτει τα σπερματοζωάρια και δίνεται πια η εξήγηση της σύζευξης ωαρίου και
σπερματοζωαρίου, για το σχηματισμό του μελλοντικού νέου οργανισμού. Δόθηκαν
λοιπόν οι εξηγήσεις για τους τρόπους με τους οποίους σχηματίζεται η ζωή στη Γη,
καθώς και για τους τρόπους αναπαραγωγής των ζωικών και φυτικών οργανισμών.
Ωστόσο, εξήγηση για το πώς πρωτοεμφανίστηκε η ζωή στον πλανήτη μας δεν υπήρχε.
Ο Λαμάρκ (1744-1829), μεγάλος Γάλλος φυσιοδίφης, υποστήριξε ότι τα ζωικά και
φυτικά είδη εξελίσσονται συνέχεια και μάλιστα προς το καλύτερο. Ακόμη
υποστήριξε ότι η Γη δεν είναι δυνατό να έχει την ηλικία που της απέδιδε η
Γραφή, αλλά πολύ μεγαλύτερη, τόση ώστε να επιτρέψει τέτοιου βαθμού γεωλογικές
μεταβολές, με αντίκτυπο στην εξέλιξη των ειδών, που απαιτεί πολύ μεγάλα χρονικά
διαστήματα. Αργότερα όμως ο Λαμάρκ αναγκάστηκε, με την πίεση του κλήρου της
εποχής, να αναιρέσει τα όσα είπε. Ωστόσο η ανακάλυψη είχε γίνει: αρχικά δηλαδή
υπήρχαν ατελείς ζωντανοί οργανισμοί, οι οποίοι σιγά σιγά εξελίχτηκαν σε
λεπτότερους, τελειότερους και πιο πολύπλοκους (Βλ. λ. εξέλιξης, θεωρία).
Η ανακάλυψη του κυττάρου από το Ρόμπερτ Χουκ και η διατύπωση
της άποψης ότι το κύτταρο είναι η στοιχειώδης μονάδα της ζωής (το 1824 από τον
Ανρί Ζοακέν Ντιπροσέ), προσγειώνει βέβαια τα πράγματα και οδηγεί στη σκέψη, ή
μάλλον στο ερώτημα, από πού κατάγεται το πρώτο κύτταρο; Η συνεργασία των
βιολόγων με τους χημικούς θα δώσει πολλές απαντήσεις. Ανακαλύπτεται η χημική
σύσταση του κυττάρου, αποτελούμενου από πρωτεΐνες και πυρηνικά οξέα, το
δεσοξυριβονουκλεϊνικό οξύ ή DNA (Λεβέν, 1909) και το ριβονουκλεϊνικό οξύ ή RNA
(Άλτμαν, 1889). Ακόμη επιτυγχάνεται η πειραματική σύνθεση των σπουδαιότατων αυτών
οξέων σε δοκιμαστικό σωλήνα, του DNA από τον Κόρνμπεργκ και τους συνεργάτες
του, του RNA από τη σχολή του Οχόα. Βρέθηκε λοιπόν ότι οι κληρονομικοί
χαρακτήρες των έμβιων όντων, οι οποίοι όπως είναι γνωστό βρίσκονται στα
χρωματοσώματα των φυλετικών κυττάρων (βλ. λ. αναπαραγωγή), είναι αποτυπωμένοι
πάνω στο DNA και μάλιστα με μια ορισμένη σειρά.
Οι χαρακτήρες αυτοί
μεταγράφονται στο RNA, το οποίο χρησιμεύει πια σαν μήτρα, για το σχηματισμό των
συστατικών του νέου οργανισμού (εργασίες Μίρσκι, Χάρτμαν κ.ά.). Αυτή η
μεταγραφή και η σύνθεση του RNA αποτελεί το γενετικό κώδικα.
Γενικοί χαρακτήρες των έμβιων όντων. Είναι πολύ μεγάλη η
ποικιλία των ζώντων οργανισμών, τους οποίους σε γενικές γραμμές διακρίνουμε σε
ζωικούς και σε φυτικούς. Άλλοι απ’ αυτούς είναι υδρόβιοι, δηλαδή ζουν μέσα στο
νερό, άλλοι πάλι ζουν στον ατμοσφαιρικό αέρα. Τέλος υπάρχουν και οι αναερόβιοι
οργανισμοί, οι οποίοι αναπτύσσονται χωρίς αέρα. Έχουν προσαρμοστεί στο
περιβάλλον όπου ζουν, διαμορφώνοντας κατάλληλα τα όργανά τους. Άλλα έχουν πνεύμονες
για να αναπνέουν τον ατμοσφαιρικό αέρα, άλλα βράγχια για να ζουν στο νερό κτλ.
Επίσης έχουν φτερά για να πετούν, ουρά για να πιάνονται από τα δέντρα και πόδια
κατάλληλα για να γαντζώνονται, πτερύγια για να κολυμπούν, πόδια για να
περπατούν. Όλα όμως παρουσιάζουν την ίδια εξελικτική πορεία: γεννιούνται,
μεγαλώνουν, ενηλικιώνονται, κάνουν απογόνους, γερνούν και τέλος πεθαίνουν. Ο
θάνατος είναι η μοιραία κατάληξη κάθε ζωντανού οργανισμού, είτε από φθορά είτε
από κακές συνθήκες του περιβάλλοντος είτε από απρόοπτες καταστροφικές
εξωτερικές συνθήκες. Όλα επίσης τα έμβια όντα αγωνίζονται έναν αδιάκοπο αγώνα
για την επιβίωση. Μοχθούν και αγωνίζονται για να εξασφαλίσουν την τροφή τους,
τη στέγη τους και αμύνονται εναντίον των εχθρών τους. Ο σκοπός τους είναι πώς
να βελτιώσουν τη ζωή τους, πώς να περάσουν καλύτερα και ανενόχλητα. Αυτά που
επικρατούν επιζούν. Τα υπόλοιπα πεθαίνουν και εξαφανίζονται.
Ό Homo sapiens, sapiens, είναι το πιο εξελιγμένο είδος των
έμβιων όντων. Ανήκει στο βασίλειο των ζώων και η συστηματική του κατάταξη είναι :
υποείδος : Άνθρωπος ο έμφρων, ο έμφρων (Homo sapiens, sapiens), είδος : Άνθρωπος
ο έμφρων (Homo sapiens), γένος : Άνθρωπος, οικογένεια : Ανθρωπίδες, υπόταξη :
Ανθρωποειδή, τάξη : Πρωτεύοντα, ομοταξία : Θηλαστικά, φύλο : Χορδωτά και βασίλειο :
Ζώα. Την καταγωγή του ανθρώπου μελετά η επιστήμη της Ανθρωπολογίας. Η αναζήτηση
προγονικών μορφών του ανθρώπου, όπως και κάθε άλλου είδους, δε βρίσκεται στα
σύγχρονα με τον άνθρωπο είδη, όπως π.χ. στον πίθηκο, γι’ αυτό άλλωστε και δεν
ευσταθεί η άποψη ότι ο άνθρωπος κατάγεται από τον πίθηκο αλλά τόσο ο άνθρωπος
όσο και οι ανθρωποειδείς πίθηκοι έχουν κάποια ομοιότητα.
Τεκμήρια για την καταγωγή του ανθρώπου αποτελούν απολιθωμένα
οστά, που ανακαλύπτονται σε διάφορες περιοχές της γης. Συνήθως είναι μεμονωμένα
τμήματα σκελετού, ένας μηρός, μια λεκάνη, μια σιαγόνα, από τα οποία οι
ανθρωπολόγοι αναπαριστούν ολόκληρο το σκελετό του οργανισμού, στον οποίο θα
πρέπει το εύρημα να ανήκε. Από τη μορφή, το μέγεθος και τις αναλογίες των
διάφορων μερών του σκελετού συμπεραίνεται το σχήμα και το μέγεθος του κρανίου,
το είδος της τροφής (από τα δόντια), το αν περπατούσε όρθιος ή ημιόρθιος (από
το σχήμα και το μέγεθος της λεκάνης, του μηρού και των σπονδύλων).
Για να θεωρηθεί ένα αναπαραστημένο κατ’ αυτό τον τρόπο ον
ότι αποτελεί προγονική μορφή του ανθρώπου, θα πρέπει να έχει τα ακόλουθα
χαρακτηριστικά : να παρουσιάζει τάση βραχυκεφαλοποίησης, εκλέπτυνσης του
σκελετού, αύξησης της κρανιακής χωρητικότητας και διαμόρφωσης της λεκάνης και
της σπονδυλικής στήλης για την όρθια στάση. Θα πρέπει επίσης να υπάρχουν
μαρτυρίες ότι κατασκεύαζε και χρησιμοποιούσε εργαλεία.
Τόν Σεπτέμβριο τού 1996 ό παλαιοντολόγος Άρης Πουλιανός
ανεκάλυψε στήν Χαλκιδική κνήμη ανθρώπου, δίπλα σέ πρωτόγονα λίθινα καί
χαλαζιακά εργαλεία. Ή κνήμη άνηκε σέ όρθιο άνθρωπο, πού είχε αναπτύξει τόν
διποδισμό. Ό άνθρωπος αυτός ήτο νοήμων καί διά τούτο εκατασκεύαζε εργαλεία. Ή
ηλικία αυτού τού ανθρωπίδα είναι 11-12 εκατ. χρόνια καί συντρίβει τήν «Λούσυ»
πού βρήκε ό Βρεττανός Λήκυ στήν Τανζανία, καί έπεισε αμέσως όλο τόν κόσμο πώς ό
άνθρωπος ήρθε από τήν Αφρική.
Ή ανθρώπιδα βέβαια τής Τανζανίας είναι περί τών 7,5εκατ.ετών
νεοτέρα τού Έλληνος είς τήν Μακεδονία. Στίς αρχές τής Μειοκαίνου λοιπόν
τοποθετείται ό Αρχάνθρωπος τής Τρίλλιας καί είναι ό αρχαιότερος στόν κόσμο έως
καί σήμερα. Στά Γρεβενά στό χωριό Περδίκκας εβρέθη σκελετός ελέφαντα 3 εκατ.
ετών πού είχε πεθάνει μέ όχι φυσιολογικό τρόπο. Οί επιστήμονες διεπίστωσαν πώς
ό ελέφας είχε σκοτωθεί μεθοδικά. Πρώτα εδέχθη πληγή είς τούς οφθαλμούς του καί
κατόπιν στό κρανίο. Στά οστά επίσης εβρέθησαν ίχνη αποξύσεων, τά οποία έγιναν
μέ λίθινο εργαλείο. Ομάδα ανθρώπων λοιπόν, γνωρίζοντας τί αντιμετωπίζει,
τύφλωσε τόν παντοδύναμο ελέφαντα καί μετά τόν σκότωσαν γιά νά τόν γδάρουν καί
νά φάνε τό κρέας του. Καί αυτά όλα εκατομμύρια χρόνια πρίν, όταν ακόμη καί
σήμερα υπάρχουν «άνθρωποι» στήν «μητέρα» Αφρική πού ζούν σέ άγρια κατάσταση. Ή
άμμεση αυτή μαρτυρία κυνηγιού πρίν τόσα χρόνια, σημαίνει υποτυπώδης μορφή
κοινωνίας, αλλά δέν θά μπορούσε νά υπάρξη κοινωνία χωρίς γλώσσα.
Μπορούμε
λοιπόν νά συμπεράνουμε μέ τά έως τώρα ευρήματα, πώς τουλάχιστον ό προφορικός
λόγος εγγενήθη είς τήν Ελλάδα. Φυσικά καί οί άνθρωποι σέ όλη τήν γή κυνηγούσαν.
Όχι όμως τόσο μεγάλα ζώα καί τόσο παλαιά. Αποδείξεις παρομοίων μεγάλων κυνηγών
έχουμε στήν περίοδο τού Νεάντερταλ, ενός ανθρωπότυπου πού δέν φαίνεται νά
ευδοκίμησε ιδιαιτέρως είς τήν Ελλάδα. Ξαφνικά πρίν από 60000έτη εμφανίζεται ένα
είδος, παράλληλα μέ τόν H.S., ό Νεαντερτάλιος, ένας γενετικά αλλοιωμένος H.S.
ένα ανθρωπόμορφο τέρας χωρίς λόγο μέ όγκο κρανίου μικρότερο ακόμα καί τού homo
Erectus. Σέ μία περίοδο μέ δυσμενέστατες συνθήκες, οί άνθρωποι καί οί
νεαντερτάλιοι, βρέθηκαν αντιμέτωποι σέ έναν αγώνα επιβίωσης. Ό ανθεκτικός
νεάντερταλ εναντίον τού πολιτισμένου ανθρώπου. Περί τό 30000πχ οί Η.S. νικούν
τόν Νεάντερταλ. Τελείως όμως ; Εξαφανίσθη ή κατέφυγε κάπου μακρυά από τόν H.S.;
σήμερα μάλλον τόν συναντούμε σέ κάποιες φυλές τής Αφρικής καί σέ ιθαγενείς τής
Αυστραλίας. Όπου όμως είχαμε συνύπαρξη είχαμε καί αργή μέν, αλλά παρακμή δέ τού
H.S. Μέ τήν επαφή κυρίως σέ μεγάλα ποσοστά, τό D.N.A. ανα-προγραμματίστηκε μέ
αποτέλεσμα μεταλλάξεις στό σώμα καί στήν ψυχή.
Έτσι καί σήμερα μέ τήν συνύπαρξη
τών ειδών, επέρχεται Νεαντερταλοποίηση στόν H.S., δηλαδή «βλακισμός». Ό Ελλην
H.S νίκησε καί διέπρεψε είς τό πνεύμα καί τόν πολιτισμό, μέχρι νά ανακοπή από
τόν ερχομό βαρβάρων καί βαρβάρων, πού τελικά θά καταπνίξουν τό Αιγαίο δεκάδες
χιλιάδες καί εκατοντάδες χρόνια μετά. Τό 1959 μία ομάδα χωρικών μέ επι κεφαλής
τόν Φίλιππο Χαζαρίδη βρήκαν ένα σπήλαιο στά Πετράλωνα Χαλκιδικής. Εκεί τό 1960
ό Χρήστος Σαριγιαννίδης ανεκάλυψε ένα κρανίο πού ήταν ανθρώπινο. Τό κρανίο
παρεδόθη στό Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Ό Πουλιανός τό 1965 εξετέλεσε επιτόπια
έρευνα καί διαπίστωσε πώς πρόκειται γιά προϊστορική ταφή καί πώς τό κρανίο ήταν
ορθογναθικό. Μετά τό 1975 ήρθαν στό φώς λίθινα καί οστέϊνα εργαλεία, ακόμα καί
ίχνη φωτιάς. Τά ανακαλυφθέντα εργαλεία ανήκουν στόν Πλειστόκαινο 2 εκατ.έτη έως
10000πχ.
Στό σπήλαιο λοιπόν στά Πετράλωνα τό 1959 ευρέθη ό
Αρχάνθρωπος μέ ύψος 1,5μ καί μέ όρθιο σκελετό. Οί Αρχάνθρωποι έζησαν στό
σπήλαιο γιά 1 εκατ. χρόνια. Μπήκαν πρίν 1.700000 χρόνια όταν τό κλίμα τής γής
γίνεται ψυχρότερο καί βγήκαν πρίν 600000 χρόνια. Αυτός ό αρχάνθρωπος είναι ό
αρχαιότερος άνθρωπος τής Ευρώπης.Ό Άρης Πουλιανός καί ή Ανθρωπολογική εταιρία
Ελλάδος μετά από 40 έτη έρευνας απέδειξαν πώς ό άνθρωπος στάθηκε γιά πρώτη φορά
όρθιος στή Ελλάδα. Αυτός μιλούσε είχε νόμους ,έφτιαχνε όπλα καί χρησιμοποιούσε
φωτιά 1εκατ.έτη πρίν. Σέ συμπόσιο τής Ουνέσκο ό Πουλιανός ανακοίνωσε πώς ό
αρχάνθρωπος τών Πετραλώνων σηματοδοτεί τό μεταβατικό στάδιο μεταξύ τού Homo
Erectus καί τού Homo Sapiens. Ό Πουλιανός απεφάνθη πώς ό αρχάνθρωπος ήταν
δεξιόχειρας, καί επειδή τό εγκεφαλικό κέντρο τής ομιλίας καί τής δεξιοχειρίας
είναι τό ίδιο, μπορούμε νά υποθέσουμε πώς ό αρχάνθρωπος μιλούσε. Ό Πουλιανός
ανακάλυψε οστά άλλων 10 αρχανθρώπων καί ίχνη φωτιάς στά κατώτατα στρώματα τού
δαπέδου τού σπηλαίου καί είναι ηλικίας 1ος εκατ.ετών.
Τήν δεκαετία τού 1960 ό Δ.Θεοχάρης εξεκίνησε έρευνες στήν
Θράκη καί στόν Έβρο. Σήμερα έχουν ανακαλυφθή παλαιολιθικές θέσεις σέ πολλά μέρη
στήν Ελλάδα. Ή Ελλάς είναι κατοικούμενη συνεχώς επί 12-11εκατ.χρόνια. Στήν
Θράκη μόνο από επιφανειακές έρευνες έχουν ανακαλυφθή 23 παλαιολιθικές θέσεις
τών 200000-35000 ετών. Στό Απήδημα τής Μάνης εντοπίσθηκε ανεκαλύφθη ότι ή
περιοχή κατώκετο ήδη από τό 300000 πχ. Ευρέθησαν 2 κρανία Homo Taenarius τής
πρώϊμης παλαιολιθικής εποχής, αλλά καί υπολείματα 6 σκελετών. Τό πλέον
ενδιαφέρον εύρημα αφορά μία ολόκληρη γυναίκα 20 ετών, τής οποίας ό σκελετός
τοποθετείται στό 30000πχ καί ανήκει στόν τύπο Κρό Μανιόν (σύγχρονος άνθρωπος).
Στήν Θεόπετρα στήν Θεσσαλία ευρέθησαν υπολείματα κατοικήσεως από τό 50000πχ,
αλλά τό σπουδαίο είναι τά στοιχεία πού αποδεικνύουν ότι οί παλαιολιθικοί
Έλληνες άρχισαν νά καλλιεργούν, υποτυπωδώς ενδεχομένως, αλλά νά καλλιεργούν. Ή
μόνιμη εγκατάσταση δείχνει τήν έναρξι εκμεταλλεύσεως τών φυσικών πόρων τής
περιοχής, αλλά καί τήν γένεσι τής έννοιας τής Πατρίδος.
Ή πρώτη συστηματική
έρευνα είχε γίνει από τόν Αυστριακό Μάρκοβιτς στήν Κακιά Σκάλα καί στήν
Αργολίδα (σπήλαιο Ulbrich), αλλά τά ευρήματα δέν είδαν ποτέ τό φώς τής δημοσιότητος,
ούτε είναι γνωστό τί απέγιναν. Ό Γερμανός αρχαιολόγος Στάμπφους ερεύνησε τήν
περιοχή τής Βοιωτίας, μεταξύ Λεβαδείας καί Αλιάρτου κατά τήν κατοχή. Ανεκάλυψε
λίθινα εργαλεία καί ίχνη φωτιάς. Ό Βέλγος Σερβέ τό 1960 ανεκάλυψε στήν δυτική
Ηλεία 10 εργαλεία τής Μέσης παλαιολιθικής εποχής, μεταξύ 200000-35000πχ.
Παλαιολιθικές θέσεις ευρέθησαν είς Εύβοια καί Σποράδες, στό περίφημο σπήλαιο
τού Κύκλωπος, επίσης στήν Θάσο, στήν Ζάκυνθο καί στήν Κεφαλληνία. Μόνο στίς
Κυκλάδες δέν έχουν ανακαλυφθή, αλλά δέν θά ήταν δυνατόν νά αντέξουν τά
ευρήματα, στίς τόσο ακραίες γεωλογικές ανακατατάξεις πού συνέβησαν, ακόμα καί
έως τήν Αρχαϊκή περίοδο. Ό Έλληνας έτρωγε κρέας από τά 11-12εκατ.έτη πρίν. Ό
βιοφυσικός Δρ.Αναστάσιος Τουσίμης, ερευνητής στήν NASA, μετά από ηλεκτρονομικροσκοπική
εξέταση απέδειξε πώς ή διατροφή τών τότε Ελλήνων ήταν τό κρέας καί οί καρποί. Ό
Έλλην ήτο κυνηγός καί τροφοσυλλέκτης. Ό Έλλην Μακεδών θά ανακαλύψει τήν φωτιά,
καί χάρις στό δώρο τού Προμηθέως ό Έλλην θά αποκτήσει ένα πανίσχυρο όπλο. Τά νέα
όπλα του πού τώρα φτιάχνει χρησιμοποιώντας τήν φωτιά, τού δίδουν μεγάλο
πλεονέκτημα σέ σχέση μέ τά άλλα ζωικά είδη. Κατόπιν αρχίζει νά αλιεύει καί
ανακαλύπτει τήν γεωργία.
DNA ΕΛΛΗΝΩΝ. Ό Κώστας Τριανταφυλλίδης γενετιστής στό τμήμα
Βιολογίας ΑΠΘ λέγει: «τό 25% τών Ελλήνων είναι Νεολιθικής Προελεύσεως, ενώ τό
75% είναι Παλαιολιθικής. Επίσης τό 20% τών Ελλήνων έχουν ίδιο μέ τούς Ιταλούς.
Στήν Μεταπαγετόνια περίοδο από τήν Ελλάδε πρός τήν δύση εξαπλώθηκε τό DNA».
Πάρ’αυτα υποστηρίζεται (όπως γράφουν τά βιβλία γενικώς καί
αορίστως) ότι πολύ μακρινοί πρόγονοι των Ανθρωπιδών θα πρέπει να ήταν μια ομάδα
πιθήκων που έζησαν πριν από 25 ως 10 εκατομμύρια χρόνια, οι Δρυοπίθηκοι. Ένα
από τα πολλά είδη των Δρυοπιθήκων, που έζησε πριν από 14 εκατομμύρια χρόνια
στην Ινδία και στην Αφρική, ο Ραμαπίθηκος, είχε μέγεθος μικρού παιδιού ηλικίας
5-6 ετών, ενώ τα χαρακτηριστικά των γνάθων και των δοντιών του θυμίζουν
σύγχρονα ανθρώπινα χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με μια άποψη ο Ραμαπίθηκος είναι ο
μακρινός πρόγονος της οικογένειας των Ανθρωπιδών, δηλαδή του σύγχρονου ανθρώπου
και όλων των απολιθωμένων μορφών που μοιάζουν με τον άνθρωπο, ενώ άλλες ομάδες
Δρυοπιθήκων ή προγόνων τους εξελίχθηκαν στους σύγχρονους πιθήκους.Απόγονοι του
Ραμαπίθηκου φαίνεται πως είναι μια ομάδα οργανισμών, που έζησε πριν από 4 ως 2
εκατομμύρια χρόνια, οι Αυστραλοπίθηκοι. Ονομάστηκαν έτσι γιατί βρέθηκαν σε
νότιες (Austral) περιοχές της Ανατολικής Αφρικής. Οι Αυστραλοπίθηκοι, ανάλογα
με τα χαρακτηριστικά τους, διακρίνονται σε επιμέρους ομάδες, όπως: Αυστραλοπίθηκος
ο αφρικανός (Australopithecus africanus), Αυστραλοπίθηκος ο λεπτός
(Australopithecus gracilis), Αυστραλοπίθηκος ο ρωμαλέος (Australopithecus
robustus) και Αυστραλοπίθηκος ο μποέσιος (Australopithecus boisei).Στην επόμενη
χρονική περίοδο των Ανθρωπιδών διακρίνουμε τά είδη: Άνθρωπος ο ευκίνητος (Homo
habilis), Άνθρωπος ο όρθιος (Homo erectus) και Άνθρωπος ο έμφρων ή σοφός (Homo
sapiens).
Ο Homo habilis εμφανίζεται την περίοδο από 2,2 ως 1,6
εκατομμύρια χρόνια. Έχει ανάστημα 1,40 μέτρα, βάρος γύρω στα 45 κιλά, κρανιακή
χωρητικότητα 500-750 cm3. Περπατούσε όρθιος και κατασκεύαζε εργαλεία λίθινα από
ειδική σκληρή πέτρα, τον οψιδιανό.Στο επόμενο διάστημα, μέχρι τα 0,6
εκατομμύρια χρόνια, εμφανίζεται η μορφή του Homo erectus. Έχει κρανίο με
περισσότερο ανθρώπινα χαρακτηριστικά. Το μέτωπο ορθώνεται, μικραίνει η γνάθος
και τα δόντια. Έχει βάρος γύρω στα 55 κιλά και κρανιακή χωρητικότητα 750-1.200
cm3. Έζησε στην Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική. Χρησιμοποίησε τελειότερα
εργαλεία και γνώριζε τη χρήση της φωτιάς. Ευρωπαϊκές μορφές του είδους
θεωρούνται ο Άνθρωπος της Χαϊδελβέργης και της Ουγγαρίας.
Ο Άνθρωπος ο όρθιος
(erectus) σε σχέση με το σημερινό άνθρωπο μοιάζει πιθηκόμορφος, ενώ σε σχέση με
το σημερινό πίθηκο μοιάζει ανθρωπόμορφος.Μετά τα 0,6 εκατομμύρια χρόνια τα ίχνη
του Homo erectus εξαφανίζονται, για να δώσουν τη θέση τους σε μορφές καθαρά
ανθρώπινες, γνωστές με το όνομα ο Άνθρωπος του Νεάντερταλ. Η ονομασία οφείλεται
στην κοιλάδα Νεάντερ, κοντά στο Ντίσελντορφ της Γερμανίας, όπου βρέθηκε μέσα σε
σπηλιά ο πρώτος σκελετός του είδους. Οι Νεάντερταλ είχαν μικρό ανάστημα, 1,55
ως 1,60 μ., πλατύ στέρνο, φαρδείς ώμους και φαίνεται πως ήταν δυνατοί.
Στην ίδια περίοδο του ανθρώπου του Νεάντερταλ εντάσσονται
ευρήματα από μορφές που βρέθηκαν σε διάφορες περιοχές της Ευρώπης και που
μοιάζουν περισσότερο με το σύγχρονο άνθρωπο. Άλλες από αυτές έχουν πιο
πρωτόγονα χαρακτηριστικά, ενώ άλλες πιο εξελιγμένα, όπως ο άνθρωπος του
Cro-Magnon, που βρέθηκε για πρώτη φορά στη Γαλλία. Όλες αυτές οι μορφές
χαρακτηρίζονται ως Προ-έμφρονες (Presapiens) και θεωρούνται οι πρόγονοι των
ανθρώπινων φυλών.
Ο άνθρωπος μαζί με τα διάφορα είδη πιθήκων κατατάσσεται στην
τάξη των Πρωτευόντων. Η κοινή φυλογενετική προέλευση των πρωτευόντων στηρίζεται
σε ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά τους, όπως: α) μακριά και ευκίνητα άκρα με
αντιτακτό το μεγάλο δάχτυλο (αντίχειρα) του χεριού (οι πίθηκοι έχουν αντιτακτό
και το μεγάλο δάχτυλο του ποδιού), β) δάχτυλα μακριά με πλατιά νύχια (κατάλληλα
για λαβές), γ) όραση έγχρωμη και στερεοσκοπική, δ) αναπτυγμένος εγκέφαλος.
Ο άνθρωπος όμως διαφοροποιείται από τους ανθρωποειδείς
πιθήκους χάρη στην εδαφόβια ζωή και την όρθια στάση, χαρακτηριστικά που
θεωρείται ότι έδωσαν ώθηση στη διανοητική ανάπτυξη του ανθρώπου και τη
διαμόρφωση του σκελετού του.
Προσαρμογές του ανθρώπινου σκελετού, που διαμορφώθηκαν από
την όρθια στάση, είναι : α) Τα κυρτώματα της σπονδυλικής στήλης. β) Η
απελευθέρωση των άνω άκρων και η χρήση τους ως συλληπτήριων οργάνων και
κατάλληλων για ακριβείς και λεπτές κινήσεις, η σμίκρυνση των καρπικών οστών και
η επιμήκυνση των φαλάγγων. γ) Η αύξηση της κρανιακής χωρητικότητας, η ανάπτυξη
του εγκεφάλου και ιδιαίτερα των μετωπιαίων λοβών. δ) Η διεύρυνση του θώρακα. ε)
Η διαμόρφωση της λεκάνης και της άρθρωσης του ισχίου. στ) Η ισχυροποίηση της
φτέρνας και του αστράγαλου και η εξάλειψη της ποδικής καμάρας. ζ) Ο περιορισμός
της ουράς στους κοκκυγικούς σπονδύλους. Ανάλογες μεταβολές έγιναν στο νευρικό
και το μυϊκό σύστημα.
Η ανάπτυξη του εγκεφάλου συνοδεύεται βαθμιαία από αντίστοιχα
πνευματικά προϊόντα, όπως ο έναρθρος λόγος, η κοινωνική ζωή, ο συνδυαστικός
στοχασμός, η αναζήτηση, η αισθητική, η επιστήμη, η δημιουργική φαντασία, που
είναι καθαρά ανθρώπινα χαρακτηριστικά. Το ανθρώπινο σώμα θεωρείται η πιο
εξελιγμένη και η τελειότερη βιολογική μηχανή. Αποτελείται από κύτταρα, από
μεσοκυττάρια ουσία και από υγρά συστατικά, όπως το αίμα, η λέμφος και το υγρό
των ιστών.Διακρίνουμε ομάδες κυττάρων, τους ιστούς, που έχουν διαφοροποιηθεί
μορφολογικά και επιτελούν την ίδια λειτουργία.
Οι ιστοί του ανθρώπινου σώματος
είναι τέσσερις : α) ο επιθηλιακός, τα κύτταρα του οποίου καλύπτουν επιφάνειες
του σώματος ή σχηματίζουν αδένες, β) ο ερειστικός, που υποδιαιρείται στον
οστίτη, το συνδετικό και το χονδρικό, γ) ο μυϊκός και δ) ο νευρικός.Οι ιστοί
συνεργάζονται μεταξύ τους και σχηματίζουν όργανα. Τα όργανα αποτελούνται από
κύτταρα και των τεσσάρων ιστών, αλλά σε κάθε όργανο ένας ιστός κάνει την κύρια
λειτουργία, ενώ οι άλλοι συνεπικουρούν. Π.χ. στον εγκέφαλο την κύρια λειτουργία
επιτελεί ο νευρικός ιστός, ενώ στα οστά ο ερειστικός, στα σπλάγχνα ο
επιθηλιακός κτλ.Πολλά όργανα συνεργάζονται, για να επιτελέσουν μια πιο σύνθετη
λειτουργία, και σχηματίζουν τα οργανικά συστήματα. Τα οργανικά συστήματα του
ανθρώπου είναι: το νευρικό, το ερειστικό, το μυϊκό, το σύστημα αισθητηρίων
οργάνων, το πεπτικό, το κυκλοφορικό, το αναπνευστικό, το ουροποιητικό, το
σύστημα των ενδοκρινών αδένων, το γεννητικό.Όλα τα οργανικά συστήματα του
ανθρώπινου σώματος, τοποθετημένα κατάλληλα και λειτουργικά και καλυπτόμενα από
το δέρμα, συνεργάζονται αρμονικά με την επίδραση του νευρικού συστήματος και
των ορμονών και συγκροτούν ένα ενιαίο αρμονικό σύνολο.
Ε Ξ Ε Λ Ι Ξ Η
Από τούς πρώτους πού προσπάθησαν νά εξηγήσουν τόν κόσμο
χωρίς μύθους ήτο ό Αριστοτέλης, αλλά καί πρίν από αυτών υπήρχον άλλοι.
I. Ό Ηράκλειτος (6ος αιώνας πχ) διακήρυξε τήν αιώνια κίνηση
καί μεταβολή τών όντων καί τήν αέναη ανανέωση καί εξέλιξή των.
II. Ό Θαλής ό Μιλήσιος (6ος αιώνας πχ) προσπάθησε νά βρεί
μία επιστημονική εξήγηση τών φυσικών φαινομένων καί ώς βασικό συστατικό τής
ζωής θεωρούσε τό νερό.
III. Ό Αναξίμανδρος (6ος αιώνας πχ) εξήγησε, παρακάμπτοντας
τούς μύθους, τό σύμπαν καί ντήν προέλευση τής ζωής. Θεωρείται πρόδρομος τής
θεωρίας τής αυτόματη γενέσεως τού σύμπαντος.
IV. Ό Ξενοφάνης (5ος αιώνας πχ) κατάλαβε πώς τά απολιθώματα
στήν Γή είναι λείψανα οργανισμός πού έζησαν στήν Γή στό παρελθόν. Επίσης
κατάλαβε πώς επειδή θαλάσσια απολιθώματα βρίσκονται στήν Γή, τότε κάποτε ή Γή
ήτο καλυπτομένη από θάλασσα.
V. Ό Εμπεδοκλής (5ος αιώνας πχ) συνέλαβε τήν ιδέα τής
φυσικής επιλογής
VI. Ό Αριστοτέλης (4ος αιώνας πχ) κατέταξε ιεραρχικά τά
έμβια όντα στήν φυσική κλίμακα. Πρώτα κατέταξε τήν άψυχη ύλη καί ακολουθούσαν
τά φυτά, τά πρωτόγονα ζώα, τά πτηνά καί τά θηλαστικά. Στήν μέση βρισκόταν ό
άνθρωπος, μισός καί μισός πνεύμα καί επάνω από αυτόν ό Θεός.
Συστηματική κατάταξη τού ανθρώπου
Φύλο – χορδωτό
Κλάση – θηλαστικό
Τάξη – Πρωτεύον , Παμφάγο
Οικογένεια – Ανθρωποειδές
Γένος – Homo
Είδος – Homo Sapiens Σοφός άνθρωπος
Νεάνθρωπος. Ο όρος αναφέρεται σε μια σειρά απολιθωμάτων που
βρέθηκαν σε διάφορα μέρη της Γης και ανήκουν, κατά τους ειδικούς, σε ανθρώπους
που έζησαν κατά την εποχή της υποχώρησης των παγετώνων, πριν 40.000 χρόνια
περίπου.
Ο άνθρωπος του Κρο Μανιόν (ονομάστηκε έτσι επειδή οι πρώτοι
σκελετοί βρέθηκαν στην τοποθεσία Κρο Μανιόν της Γαλλίας), είχε ύψος 1,90
περίπου, εξαιρετικά ανθεκτικό σκελετό, μεγάλο κεφάλι με ορθογώνιο πρόσωπο και
ψηλό μέτωπο. Η οδοντοφυΐα του ήταν όμοια με του σύγχρονου ανθρώπου. Ο άνθρωπος
του Κρο Μανιόν θεωρείται προγονική μορφή της λευκής φυλής και ήταν διαδομένος
σ’ όλη τη Δυτική και Κεντρική Ευρώπη κατά την ανώτερη παλαιολιθική εποχή.
Παρόμοιοι σκελετοί βρέθηκαν και στη Β. Αφρική και πιστεύεται ότι ο ανθρώπινος
αυτός τύπος ήταν διαδομένος και στην περιοχή του Μαρόκου και της Τύνιδας. Η
θεωρία αυτή ενισχύεται από το γεγονός ότι οι Βερβερίνοι, που κατοικούν στην
περιοχή αυτή και δεν έχουν αναμειχθεί με τους Άραβες, έχουν πολύ κοινά
χαρακτηριστικά με τους ανθρώπους του τύπου Κρο Μανιόν. Οι άνθρωποι του Κρο
Μανιόν κατασκεύαζαν τελειοποιημένα εργαλεία και οι καλλιτεχνικές τους
εκδηλώσεις φανερώνουν ανώτερες πνευματικές και ψυχικές ικανότητες. Κατασκεύαζαν
μικρά αγάλματα από πηλό, είχαν αναπτυγμένη διακοσμητική τέχνη και έθαβαν με
μεγάλη φροντίδα τους νεκρούς.
Ο άνθρωπος του Γκριμάλντι (ονομάστηκε έτσι γιατί βρέθηκε στα
σπήλαια Γκριμάλντι, στα σύνορα Ιταλίας-Μονακό) είχε μικρό ανάστημα, περίπου
1,60 μ., έφερε πολλά νεγροειδή χαρακτηριστικά και είναι πιθανό ο τύπος αυτός να
αποτελεί προγονική μορφή των μαύρων φυλών.
Ο Σανσελάιος τύπος ανθρώπου (βρέθηκε στην περιοχή Σανσελάντ
της Γαλλίας) έχει επίσης μικρό ανάστημα, άκρα ισχυρά και κοντά, μεγάλο κρανίο
και ισχυρή γνάθο. Η γενική κατασκευή του θυμίζει τους Εσκιμώους που ζουν στη
Βόρεια Αμερική. Πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι οι Εσκιμώοι κατάγονται από
αυτόν τον ανθρώπινο τύπο και η υπόθεση αυτή ενισχύεται από το γεγονός ότι τα
εργαλεία και ο τρόπος ζωής των Εσκιμώων και των Σανσελάιων ανθρώπων ταιριάζουν
απόλυτα. Και βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κατά την εποχή που έζησαν οι
Σανσελάιοι η Κεντρική Ευρώπη ήταν σκεπασμένη από πάγους.
Ο σκελετός του τύπου Ασελάρ βρέθηκε στη Δυτική Αφρική σε
στρώματα που αντιστοιχούν στην ανώτερη παλαιολιθική εποχή της Ευρώπης. Ο τύπος
αυτός παρουσιάζει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τους προηγούμενους, καθώς και
με τις σύγχρονες φυλές που κατοικούν στη Νότια Αφρική, τους Βουσμάνους και τους
Οτεντότους.
Η αλλαγή του κλίματος, που συνέβη μετά την υποχώρηση των
παγετώνων κατά τη μεσολιθική εποχή, και γενικότερα ο αγώνας για την επιβίωση,
ανάγκασαν τις ανθρώπινες αυτές ομάδες να μετακινούνται, πράγμα που είχε ως
αποτέλεσμα την ανάμειξή τους. Έτσι στη σύγχρονη εποχή καμιά φυλή δεν έχει όλα
τα χαρακτηριστικά ενός από αυτούς τους τύπους. Όμως πολλές φυλές διατηρούν
μερικά από τα χαρακτηριστικά τους.
Νεάντερταλ, άνθρωπος. Ανθρώπινος τύπος, σκελετός του οποίου
βρέθηκε για πρώτη φορά το 1856 σε ένα σπήλαιο στην κοιλάδα του ποταμού Νεάντερ
της Γερμανίας, κοντά στο Ντίσελντορφ. Ο σκελετός αυτός έμοιαζε ανθρώπινος,
παρουσίαζε όμως και ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που δε συναντιούνται σε καμιά
σύγχρονη ανθρώπινη φυλή. Γι’ αυτό θεωρήθηκε νέο είδος, διαφορετικό από τον
άνθρωπο τον σοφό (Homo Sapiens), στο οποίο ανήκουν οι σύγχρονοι άνθρωποι.
Επειδή τα χαρακτηριστικά του σκελετού αυτού φαίνονταν χοντροκομμένα και
πρωτόγονα, προτάθηκε και το όνομα Άνθρωπος ο πρωτογενής (Homo Primigenius). Στη
σύγχρονη εποχή υπάρχει και η άποψη ότι ο άνθρωπος του Νεάντερταλ θεωρείται
υποείδος του Homo sapiens (Homo sapiens neanderthalensis).
Αργότερα παρόμοιοι σκελετοί βρέθηκαν σε πολλά μέρη της Ασίας
και Αφρικής. Οι Νεαντερτάλιοι εξαφανίστηκαν στις αρχές του τελευταίου παγετώνα
(Riss Wurm) πριν 50. 000 χρόνια περίπου. Σκελετοί που βρέθηκαν στην Παλαιστίνη
και αντιστοιχούν σ' αυτή την εποχή, έχουν χαρακτηριστικά ανάμεικτα, πράγμα που
μας κάνει να πιστεύουμε ότι οι δύο ανθρώπινοι κλάδοι συναντήθηκαν και
αναμείχτηκαν και τελικά οι Νεαντερτάλιοι χάθηκαν, επειδή, κατά μια άποψη, δεν
κατόρθωσαν να συναγωνιστούν με επιτυχία τους περισσότερο εξελιγμένους συγγενείς
τους.
Οι Νεαντερτάλιοι ήταν μικρού αναστήματος (1,50- 1,60 μ.) και
όπως φαίνεται από τα αποτυπώματα των μυών πάνω στα οστά, είχαν σώμα μυώδες και
ρωμαλέο. Το κεφάλι τους ήταν ογκώδες, κάπως δυσανάλογο προς το υπόλοιπο σώμα,
με κοντό λαιμό. Ο θόλος του κρανίου πολύ χαμηλός, πλατυσμένος και φαρδύς, το
μέτωπο ψηλό, με κλίση προς τα πίσω, η μύτη πλατιά και τα υπερόφρυα τόξα
τονισμένα. Οι γνάθοι ήταν πολύ ισχυρές και προεξείχαν. Το πίσω μέρος του
κρανίου παρουσίαζε ένα εξόγκωμα, που λέγεται κόρυμβος. Η χωρητικότητα της
κρανιακής κάψας κυμαινόταν από 1200-1700 κυβ. εκ., δηλαδή μερικές φορές
ξεπερνούσε και αυτή του σύγχρονου ανθρώπου. Από τα αποτυπώματα του εγκεφάλου
στο εσωτερικό της κρανιακής κάψας βλέπουμε ότι δεν υπάρχουν σημαντικές διαφορές
μεταξύ εγκεφάλου Νεαντερτάλιων και Homo Sapiens. Από την εξέταση της σπονδυλικής
στήλης και του ινιακού τρήματος του κεφαλιού, δηλαδή του σημείου όπου
στηρίζεται το κεφάλι πάνω στη σπονδυλική στήλη, καταλαβαίνουμε ότι οι
Νεαντερτάλιοι βάδιζαν όρθιοι, αλλά το κεφάλι τους έγερνε προς τα εμπρός. Οι
αναλογίες των μελών είναι εντελώς ανθρώπινες. Τα κάτω άκρα παρουσιάζονται
σχετικά κοντά και τα κνημαία οστά έχουν μια χαρακτηριστική κύρτωση.
Οι σκελετοί Νεαντερτάλιων που βρέθηκαν συνοδεύονταν συνήθως
από όπλα και εργαλεία που δείχνουν μια σημαντική πολιτιστική στάθμη, πράγμα που
σημαίνει ότι ήταν ανθρώπινα όντα με την ευρύτερη έννοια του όρου. Η εξέλιξη της
τεχνικής των Νεαντερτάλιων καταλαμβάνει όλη τη μέση παλαιολιθική εποχή.
Πρόκειται για τεχνική επεξεργασία θραυσμάτων, δηλαδή κομματιών από μεγάλες
πυριτικές πέτρες, με τα οποία κατασκεύαζαν αιχμές, ξέστρα, κοπίδια και βελόνες.
Από σκελετό ανθρώπου του Νεάντερταλ, που βρέθηκε στο σπήλαιο Chapelle Aux
Saints της Γαλλίας μέσα σε τάφο, γίνεται φανερή η συνήθεια της ταφής των
νεκρών. Οι Νεαντερτάλιοι ζούσαν σε ομάδες, είχαν οικογενειακή ζωή, κατοικούσαν
σε σπηλιές, ασχολούνταν με το κυνήγι, χρησιμοποιούσαν όπλα και εργαλεία και
γνώριζαν τη χρήση της φωτιάς.
Για την εξαφάνισή των δόθηκαν πολλές ερμηνείες.
Μάλλον όμως δέν εξηφανίσθησαν αλλά επέλεξαν νά ζήσουν στήν δική των γή, όπου
δέν κινδύνευαν από τόν Homo Sapiens. Στήν Αφρική : Νεγροειδής φυλή (νέγροι).
Ανθρώπινη φυλή, τα άτομα της οποίας ζούσαν αρχικά στην Αφρική, κάτω από τη
Σαχάρα. Κύρια χαρακτηριστικά τους είναι το μαύρο χρώμα του δέρματος, τα πολύ
σγουρά μαλλιά, η πλατιά μύτη, τα ισχυρά σαγόνια που προεξέχουν (προγναθισμός)
και τα παχιά χείλη. Τα χαρακτηριστικά τους γνωρίσματα είναι αποτέλεσμα της
φυσικής προσαρμογής στις συνθήκες του αφρικανικού περιβάλλοντος.
Η νεγροειδής φυλή υποδιαιρείται σε έξι επιμέρους φυλές: τη
σουδανική, τη νειλοτική, την αιθιοπική, τη γουινέια, την κογκολαία και τη
νοτιοαφρικανική φυλή.
Η σουδανική φυλή είναι διαδομένη στις στέπες και σαβάνες που
υπάρχουν μεταξύ της Σαχάρας και των τροπικών δασών, από τη Σενεγάλη ως το
Σουδάν. Χαρακτηρίζεται από αρκετά μεγάλο ύψος (1,70) και λεπτό σώμα. Το δέρμα
των ανθρώπων αυτών είναι πολύ μαύρο, η μύτη πολύ πλατιά και παρουσιάζουν έντονο
προγναθισμό.
Η νειλοτική φυλή είναι εξαπλωμένη κατά μήκος του Λευκού
Νείλου, από το Χαρτούμ ως τη λίμνη της Βικτορίας. Χαρακτηρίζεται από μεγάλο
ανάστημα (1,80) που οφείλεται στα πολύ μακριά πόδια τους. Το κεφάλι τους είναι
μακρόστενο και έχουν μαλλιά πολύ σγουρά. Το δέρμα τους είναι πολύ μαύρο.
Η αιθιοπική φυλή κατοικεί στο οροπέδιο της Αιθιοπίας και στη
Σομαλία. Τα άτομα της φυλής αυτής χαρακτηρίζονται από μέτριο ύψος (1,60-1,70),
δέρμα καστανόμαυρο, λεπτό σώμα, αλλά και λεπτή μύτη και λεπτά χείλια, δεν
παρουσιάζουν προγναθισμό και τα μαλλιά τους δεν είναι πολύ σγουρά. Πολλοί
ανθρωπολόγοι υποστηρίζουν ότι πρόκειται για φυλή που προήλθε από ανάμειξη φυλής
νέγρων και φυλής λευκών, που έφτασαν εκεί πριν από πολλές χιλιετίες.
Η γουινέια φυλή ζει στα δάση που απλώνονται από τη Γουινέα
ως το Καμερούν. Έχει μέτριο ανάστημα (1,65), το σώμα είναι κοντόχοντρο, το
δέρμα όχι πολύ μαύρο. Η μύτη είναι πολύ πλατιά, αλλά ο προγναθισμός όχι
έντονος.
Η κογκολαία φυλή ζει στα τροπικά δάση του Γκαμπόν και του
Κογκό. Έχει μάλλον μικρό ανάστημα (1,60), πρόσωπο χαμηλό και πλατύ, πολύ παχιά
χείλη και πλατιά μύτη. Ο προγναθισμός είναι έντονος.
Η νοτιοαφρικανική φυλή ζει στη νοτιοανατολική Αφρική.
Χαρακτηρίζεται από μεσαίο ανάστημα (1,65), κοντόχοντρο σώμα, δέρμα όχι πολύ
μαύρο, πλατιά μύτη και μέτριο προγναθισμό.
Στη νεγροειδή φυλή συμπεριλαμβάνονται επίσης οι Νεγρίλοι και
οι Νεγρίτες, δύο κοντόσωμες μαύρες φυλές. Οι Νεγρίλοι, που λέγονται και
Πυγμαίοι, έχουν ανάστημα ως 1,50 και το σώμα τους παρουσιάζει παιδικές
αναλογίες, δηλαδή μεγάλο κεφάλι, κοντά άκρα και κοντόχοντρο σώμα. Ο
προγναθισμός είναι έντονος, το στόμα πολύ μεγάλο και η μύτη ιδιαίτερα πλατιά.
Οι Πυγμαίοι ζουν στα τροπικά δάση του ισημερινού. Οι Νεγρίτες ζουν στη Μαλαϊκή
χερσόνησο και σε μερικά νησιά των Φιλιππίνων. Είναι μικρόσωμοι. Το ανάστημά
τους φτάνει το 1,50 μ. και οι αναλογίες του σώματός τους είναι κανονικές.
Με το εμπόριο δούλων κατά το 18ο αι. οι νέγροι μεταφέρθηκαν
και σε άλλες ηπείρους εκτός Αφρικής, αναμείχτηκαν με άλλες φυλές, όπως συνέβη
κυρίως στην Κεντρική και Νότια Αμερική, και έτσι στη σύγχρονη εποχή
συναντιούνται σε όλο τον κόσμο.
Κατά τήν διάρκεια τού 18ου αιώνα ό Γάλλος Ζάν Μπατίστ Λαμάρκ
υποστήριξε μέ επιχειρήματα ότι τά είδη μεταβάλλονται καί ότι ή ζωή στόν πλανήτη
έχει προέλθει από απλούστερες μορφές ζωής. Ό Λαμάρκ διαπίστωσε πώς οί αλλαγές
στό περιβάλλον δημιουργούν νέες συνήθειες στά ζώα, μέ αποτέλεσμα αυτά νά
χρησιμοποιούν περισσότερο κάποια όργανά των ή αντίθετα νά μήν χρησιμοποιούν
καθόλου κάποια άλλα. Αυτή είναι νή αρχή τής χρήσης καί τής αχρηστίας. Μέ αυτόν
τόν τρόπο τά ζώα αποκτούν νέα χαρακτηριστικά τά οποία κληροδοτούν κατόπιον
στούς απογόνους των. Έτσι μέ τήν πάροδο τών χρόνων συσσωρεύονται πολλές αλλαγές
οί οποίες οδηγούν στήν δημιουργία ενός σχεδόν άλλου είδους. Πολυάριθμα πάντως
πειράματα έχουν αποτύχει νά αποδείξουν μέχρι σήμερα τήν κληρονόμηση τών
επίκτητων χαρακτηριστικών.
Ή διαφορά τού Λαμάρκ μέ τόν Δαρβίνο ήτο ή εξής :
(παράδειγμα Καμηλοπαρδάλεως) ό Λαμάρκ θεωρούσε πώς μέ τό
συνεχές τέντωμα τών καμηλοπαρδάλεων γιά νά φθάσουν τά ψηλότερα κλαδιά, ό λαιμός
των μάκρυνε καί σύμφωνα μέ τήν αρχή τής κληρονομικής μεταβιβάσεως τών επίκτητων
χαρακτηριστικών ό μακρύς λαιμός κληροδοτήθηκε στούς απογόνους. Σύμφωνα μέ τόν
Δαρβίνο ή φυσική επιλογή ευνόησε τά ζώα μέ ψηλότερο λαιμό γιατί μπορούσαν νά
προσεγγίσουν τροφή μεγαλυτέρας ποσότητας ή καλυτέρας ποιότητας. Έτσι σταδιακά
τά ζώα μέ μικρότερο λαιμό σταδιακά λιγόστευαν καί τελικά εξαφανίστηκαν. Ό
μακρύς λαιμός κληροδοτήθηκε μέ αποτέλεσμα νά γίνει τό χαρακτηριστικό τού
είδους.
Ό Άνθρωπος ζεί σέ ένα περιβάλλον πού συνεχώς μεταβάλλεται. Γιά
τήν εύρυθμη λειτουργία τού οργανισμού είναι αναγκαία ή ύπαρξη ενός σταθερού
εσωτερικού περιβάλλοντος. Ή ικανότητα τού οργανισμού νά διατηρεί σταθερές
συνθήκες τού εσωτερικού του περιβάλλοντος, ανεξάρτητα από τίς εξωτερικές
μεταβολές, ονομάζεται ομοιόσταση. Κάθε διαταραχή τής ομοιστάσεως μπορεί νά
προκαλέση τήν εκδήλωση ασθενειών. Ένα σημαντικό ποσοστό τών ασθενειών πού
πλήττουν τόν άνθρωπο οφείλεται στούς παθογόνους μικροοργανισμούς. Οί παθογόνοι
μικροοργανισμοί μπορεί νά είναι ευκαρυωτικοί (πρωτόζωα, μύκητες) ή
προκαρυωτικοί (βακτήρια). Οί ιοί αποτελούν ακυτταρικές μή αυτοτελείς μορφές
ζωές. Τά πρωτόζωα είναι μονοκύτταροι ευκαρυωτικοί οργανισμοί. Τά περισσότερα
αναπαράγονται μονογονικά μέ διχοτόμηση. Κινούνται είτε σχηματίζοντας ψευδοπόδια
(αμοιβάδα) είτε μέ βλεφαρίδες ή μαστίγια πού διαθέτουν. Από τά παθογόνα
πρωτόζωα αξίζει νά αναφερθούν τό πλασμώδιο, τό τρυπανόσωμα, ή ιστολυτική
αμοιβάδα , τό τοξόπλασμα.
Οί μύκητες είναι ευκαρυωτικοί μονοκύτταροι ή
κοινοκυτταρικοί οργανισμοί, δηλαδή οργανισμοί πού διαθέτουν κυττοράπλασμα μέ
πολυάριθμους πυρήνες. Οί περισσότεροι μύκητες σχηματίζονται από απλούστερες
νηματοειδείς δομές, τίς υφές. Οί μύκητες παρασιτούν σέ ζωντανούς οργανισμούς ή
ζούν ελεύθεροι στό έδαφος, στό νερό, στόν αέρα ή στά τρόφιμα. Τά νοσήματα πού
προκαλούνται στόν άνθρωπο από τούς παθογόνους μύκητες ονομάζονται μυκητιάσεις.
Τά βακτήρια είναι προκαρυωτικοί οργανισμοί. Σχηματίζουν αθροίσματα τίς
αποικίες. Τό σχήμα των είναι ελικοειδές (σπειρύλλεια), σφαιρικό (κόκκοι) ή
ραβδοειδές (βάκιλοι). Τά βακτήρια αναπαράγονται κυρίως μονογονικά μέ απλή
διχοτόμηση. Μερικά βακτήρια είναι παθογόνα καί προκαλούν σοβαρές ασθένειες στόν
άνθρωπο, όπως τό Vibrio Cholerae πού προκαλεί τήν χολέρα καί τό Treponema
Pallidum πού προκαλεί τήν σύφιλη. Οί ιοί αποτελούνται από ένα πρωτεϊνικό
περίβλημα μέ χαρακτηριστική γεωμετρία, τό καψίδιο μέσα στό οποίο προφυλάσσεται
τό γενετικό των υλικό.
Ορισμένοι ιοί διαθέτουν καί ένα επιπλέον περίβλημα, τό
έλυτρο τό οποίο είναι λιποπρωτεϊνικής φύσης. Τό γενετικό υλικό τών ιών μπορεί
νά είναι είτε DNA είτε RNA καί διαθέτει πληροφορίες γιά τήν σύνθεσιν τών
πρωτεϊνών τού περιβλήματος, αλλά καί γιά τήν σύνθεσιν κάποιων ενζύμων
απαραίτητων γιά τών πολλαπλασιασμών των. Όμως τά περισσότερα ένζυμα, καθώς καί
τούς μηχανισμούς αντιγραφής, μεταγραφής καί μετάφρασης οί ιοί τά εξασφαλίζουν
από τόν ξενιστή των καί γιαυτό χαρακτηρίζονται ώς υποχρεωτικά κυτταρικά
παράσιτα. Στίς ιώσεις τά νοσήματα προκαλούνται από ιούς καί περιλαμβάνουν
διαταραχές όπως τό κρυολόγημα, τήν γρίπη, αλλά καί τήν πολιομυελίτιδα καί τό
AIDS. Ή είσοδος ενός παθογόνου μικροοργανισμού στόν άνθρωπο ονομάζεται μόλυνση
ενώ ή εγκατάσταση καί ό πολλαπλασιασμός του ονομάζεται λοίμωξη. Οί ασθένειες
πού προκαλούνται από μικροοργανισμούς ονομάζονται λοιμώδη νοσήματα. Τά εμβόλια
αποτελούν σημαντικό όπλο στήν πρόληψη αυτών τών ασθενειών. Επίσης ή
αντιμετώπιση τών βακτηριακών λοιμώξεων στηρίζεται σέ μεγάλο βαθμό στά
αντιοβιοτικά.
Ή άμυνα τού οργανισμού στούς παθογόνους μικοοργανισμούς
συνίσταται στήν λειτουργία τού ανοσοβιολογικού συστήματος. Οί μηχανισμοί άμυνας
διαθέτουν εξειδίκευση καί μνήμη. Τό ανοσοβιολογικό σύστημα τού ανθρώπου έχει
τήν ικανότητα νά αναγνωρίζει οποιαδήποτε ξένη πρός αυτόν ουσία καί νά αντιδρά
κατάλληλα ώστε νά τήν εξουδετερώση. Ή ικανότητα αυτή τού οργανισμού ονομάζεται
ανοσία. Ή ξένη ουσία πού προκαλεί τήν απόκριση τού ανοσοβιολογικού συστήματος
ονομάζεται αντίγονο. Τό ανοσοβιολογικό σύστημα αποτελείται από τά πρωτογενή
λεμφικά όργανα, πού είναι ό μυελός τών οστών καί ό θύμος αδένας, καί από τά
δευτερογενή λεμφικά όργανα, πού είναι οί λεμφαδένες, ό σπλήνας, οί αμυγδαλές
καί ό λεμφικός ιστός κατά μήκος τού γαστρεντερικού σωλήνα. Τά κύτταρα πού
απαρτίζουν τό ανοσοβιολογικό σύστημα είναι κυρίως λεμφοκύτταρα τά οποία ανήκουν
στά λευκά αιμοσφαίρια. Τά λεμφοκύτταρα είναι κύτταρα μικρά, στρογγυλά μέ
σφαιρικό πυρήνα. Διακρίνονται στά Τ-λεμφοκύτταρα καί στά Β-λεμφοκύτταρα.
Ή εξασθένηση τής λειτουργίας τού ανοσοβιολογικού συστήματος
τού ανθρώπου ονομάζεται ανοσοβιολογική ανεπάρκεια (AIDS) καί συνήθως είναι
επίκτητη. Οφείλεται στόν ιό HIV. Ό ιός βρίσκεται στό αίμα, στό σπέρμα, στίς
κολπικές εκκρίσεις, στό σάλιο, στά δέκρυα, στόν ιδρώτα, στό μητρικό γάλα, στόν
εγκεφαλονωτιαίο υγρό. Μέχρι σήμερα δέν έχουμε αποτελεσματική αντιμετώπιση τού
HIV, διότι μεταλλάσσεται μέ ταχύτατους ρυθμούς καί καθιστά αδύνατη τήν
αντιμετώπισή του από τό ανοσοβιολογικό σύστημα. Στήν Αφρική σημειώνονται 3 στά
4 κρούσματα AIDS παγκοσμίως.
Μία άλλη πολυσταδιακή καί πολυπαραγωγική ασθένεια είναι ό
καρκίνος. Τά αίτια τού καρκίνου έχουν αναζητηθεί σέ μολυσματικούς παράγοντες,
σέ περιβαντολλογικούς παράγοντες, στόν τρόπο ζωής καί στίς μεταλλάξεις. Έχουν
βρεθεί δύο κατηγορίες γονιδίων, τά ογκογονίδια καί τά ογκοκατασταλτικά γονίδια,
πού παίζουν ρόλο στήν καρκινογένεση. Τά ογκογονίδια προέρχονται από μεταλλάξεις
γονιδίων πού υπάρχουν στά φυσιολογικά κύτταρα καί ονομάζονται πρωτογονίδια. Τά
γονίδια αυτά ρυθμίζουν τόν κυτταρικό πολλαπλασιασμό σέ φυσιολογικές συνθήκες.
Ωστόσο σέ ορισμένες περιπτώσεις γονιακών μεταλλάξεων, ή χρωμοσωματικών
ανωμαλίων είναι δυνατόν νά μετατρέψουν γονίδια σέ ογκογονίδια μέ συνέπεια τήν
εμφάνιση τού καρκίνου. Τά ογκοκατασταλτικά γονίδια καταστέλλουν τήν ανάπτυξη
όγκων, ελέγχοντας τήν δράση τών γονιδίων πού παίζουν ρόλο στόν πολλαπλασιασμό
τών κυττάρων. Ή
αποκρυπτογράφηση τού ανθρωπίνου γονιδιώματος θά οδηγήσει ενδεχομένως στήν
αποκάλυψη καί άλλων γονιδίων πού ενέχονται στήν καρκινογένεση.
Νεολιθική εποχή. Η περίοδος της προϊστορίας από το τέλος της
8ης χιλιετίας π.Χ. ως το 2000 π.Χ., περίπου, για ορισμένες περιοχές. Μαζί με
την εποχή του μετάλλου (εποχή ορείχαλκου και σιδήρου), αποτελεί την ολόκαινο
περίοδο του τεταρτογενούς αιώνα. Ως κύρια χαρακτηριστικά της δέχονται την
εξέλιξη των βασικών στοιχείων του τρόπου ζωής, όπως η μόνιμη κατοικία, η
γεωργία και η εξημέρωση ζώων, που οδηγεί στην κτηνοτροφία. Τα αίτια της
δημιουργίας τους είναι οι κλιματολογικές μεταβολές που συντελέστηκαν με το
πέρασμα από την πλειστόκαινο στην ολόκαινο περίοδο και που ήταν η αλλαγή του
κλίματος της Γης. Το λιώσιμο των παγετώνων και οι καταρρακτώδεις βροχές είχαν
ως αποτέλεσμα να εξαφανιστούν τα μεγάλα θηράματα και έτσι ο παλαιολιθικός
κυνηγός αναγκάστηκε να αναζητήσει καινούρια είδη τροφής. Αυτά ήταν μικρά ζώα
και άγρια φυτά. Γρήγορα όμως κατόρθωσε να γίνει παραγωγός της τροφής του. Έτσι
συντελέστηκε το πέρασμα από το θηρευτικό στο γεωργοκτηνοτροφικό παραγωγικό στάδιο.
Η πρωτόγονη γεωργία εμφανίζεται για πρώτη φορά στην 8η
περίπου χιλιετία π.Χ. στη Θεσσαλία. Δεν είναι βέβαιο αν ξεκίνησε με την
καλλιέργεια φυτών από ρίζα ή από σπόρο, αλλά η βασική κηπουρική θα ξεπήδησε από
την τροφοσυλλογή που έκαναν οι γυναίκες, όταν οι άντρες πήγαιναν στο κυνήγι. Η
εκτροφή των ζώων ίσως γεννήθηκε από τη συνήθεια να συνοδεύουν ορισμένα κοπάδια,
όπως τους πρόβατα, ή να φυλάνε τα αρσενικά αγελάδια σε πεδιάδες. Η γεωργία
απαιτεί μια ολότελα διαφορετική σχέση ανάμεσα στον άνθρωπο και το περιβάλλον
του και από αυτήν αναπτύχθηκε ένα είδος συμβολισμού στην τέχνη. Το φίδι είναι
το σύμβολο της γης (ΚΡΗΤΗ – ΑΘΗΝΑΙ) και τα μοτίβα με φίδια είναι εκείνα που
συχνά επικρατούν στην τέχνη σε όλη τη διαδρομή από τήν Κρήτη έως τήν Θράκη καί
τήν Ήπειρο.
Οί Έλληνες κατοικούσαν στήν ύπαιθρο καί κοντά σέ λίμνες ή
θάλασσα. Οί περισσότερες παλαιολιθικές θέσεις δέν βρίσκονται κάν κοντά σέ
σπήλαια. Γιαυτό καί τά σπήλαια δέν παρουσιάζουν τό πλήθος τών βραχογραφιών πού
υπάρχουν στό Λεσκώ στήν Γαλλία καί στήν Αλταμίρα στήν Ισπανία. Ό Έλλην από
εκείνους τούς χρόνους εντάσσεται στήν φύση, ενώ οί Ευρωπαίοι παραμένουν
κλεισμένοι σέ σπήλαια. Ό Έλλην λοιπόν τό βράδυ ξάπλωνε καί κοιτούσε τόν ουρανό,
ενώ οί άλλοι άνθρωποι έβλεπαν πέτρες. Γιαυτό άλλωστε ή αστρονομία εξελίσσεται
πρώτα είς τήν Έλλάδα, όπως βέβαια καί όλες οί άλλες επιστήμες καί τέχνες.
Στήν
περίοδο από 10εκατ.έτη έως 200000έτη οί Έλληνες έφτιαχναν χειροπέλεκεις, ενώ
στήν Αχαλλαία περίοδο καί στήν μέση παλαιολιθική 200000-35000πχ επικράτησε ή
Λεβαλουά τεχνική, ή οποία θεωρείται ορόσημο τής μεταβάσεως από τήν Αχαλλαία
στήν επόμενη Μουστέρια. Αυτή είναι καί ή εποχή πού εμφανίζεται ό Νεάντερταλ,
χωρίς βέβαια νά κάνει αισθητή τήν παρουσία του είς τήν Ελλάδα. Κατόπιν έρχεται
ή Ύστερη παλαιολιθική περίοδος 35-10000πχ. Τήν εποχή αυτή οί άνθρωποι
κατασκεύαζαν εξελιγμένα εργαλεία. Λεπίδες. Ό σύγχρονος αυτός άνθρωπος, ό Homo
Sapiens υπερισχύει τού Νεαντερτάλιου επιδεικνύοντας τεράστια νοητική ικανότητα.
Ή πρώτη παγετώδης περίοδος άρχισε πρίν 600εκτ.έτη, ενώ ή τελευταία άρχισε πρίν
από 9εκτ. έτη καί συνεχίζεται έως σήμερα. Ή γή έφθασε νά καλύπτεται από πάγους
μέχρι καί σέ ποσοστό 32%. Eίναι πάντως γεγονώς ότι στήν περιοχή τής Ελλάδος τό
κλίμα ήτο ηπιώτερο, ακόμα καί σέ ακραιφνώς παγετώδη φάσι. Γιαυτόν ακριβώς τόν
λόγο εγεννήθη εδώ ό πολιτισμός. Τό μεγαλύτερο όπλο τών Ελλήνων ήταν ή επαφή των
μέ τήν θάλασσα Τεκμηριωμένα διέσχιζαν τήν θάλασσα, τό Αιγαίο από τό 8000πχ
μεταφέροντας οψιδιανό από τίς Κυκλάδες στήν Πελοπόννησο. Ό Έλλην ναυτικός
διεπεραιώθη καί στό έτερον σκέλος τής Ελλάδος, στήν Μικρά Ασία καί ήταν αυτός
πού ήρθε σέ επαφή μέ τούς Ανατολίτες καί όχι τό αντίστροφο.
Οί Πανάρχαιοι Έλληνες υπό τόν Διόνυσο εταξίδευσαν έως τήν
Ινδία. Αρχαιολογικό εύρημα τεκμηριώνει τήν άφιξη τού Διονύσου στήν Μικρά Ασία.
Τοιχογραφία στήν σημερινή Τσατάλ Χιουγιούκ εικονίζεται άνδρας, φέρων δέρμα
λεοπαρδάλεως νά χορεύει. Από τήν στιγμή πού ό Έλλην άνοιξε τήν θαλάσσια οδό,
όλος ό κόσμος θά γινόταν δικός του. Οί ανθρωπολογικές έρευνες έφεραν επίσης στό
φώς τόν Ουρανοπίθηκο τόν Μακεδονικό (Ξηροχώρι Θεσσαλονίκης) τών 11-9
εκατομμυρίων ετών, πού εβρέθη τό 1989 καί είναι 7-5εκατ.έτη παλαιότερος τού
Αυστραλιοπίθηκου. Ευρέθη επίσης ό Μεσοπίθηκος ό Πεντελικός 9-10εκατ.ετών καί
στό Αλιβέρι ευρέθη ό Ελλαδοπίθηκος ό ημιόρθιος 9-10εκατ.ετών επίσης. Στήν Ικαρία
ευρέθη οστό 5εκατ.ετών καί στήν Χαλκιδική ευρέθη ένα πιάτο 800 χιλιάδων ετών. Ό
εκεί αρχάνθρωπος έψησε τήν χελώνα καί χρησιμοποίησε τό καύκαλο γιά πιάτο. Στήν
Πτολεμαϊδα ευρέθη πρωτόγλυπτο μέ μία αρχέγονη ανθρωπόμορφη αναπαράσταση τού
800000-500000πχ. Τό 1987 ευρέθη σκελετός Homo Sapiens στήν Κρήτη τού 50000πχ.
Κρανίο τού ιδίου τύπου ανθρώπου ευρέθη στά Μετέωρα τού 14500πχ.
Οί Έλληνες από τό 8000πχ αρχίζουν νά συγκροτούν αγροτικούς
οικισμούς, οί οποίοι σταδιακώς επεξετάθηκαν καί τό 6000πχ λαμβάνει χώρα στήν
Ελλάδα ένα γεγονός παγκοσμίου σημασίας,
ή ίδρυση τής πρώτης πόλεως, τού Σέσκλου.
Αυτή ή πρώτη πόλις οδήγησε στό άστυ τών κλασσικών χρόνων. Οί
Έλληνες τού Σέσκλου οργανώθηκαν στενότερα καί ανέπτυξαν κοινωνικούς δεσμούς καί
θεσμούς όπως Βασιλεία, στρατός κτλ. Ή πόλις αναπτύχθηκε περιμετρικώς τής
Ακροπόλεως, πού ήταν ή έδρα τού ηγέτου αλλά καί τού στρατού. Αναπτύσσεται στήν
Ελλάδα μία δομή κοινωνίας πού διέπει τούς Έλληνες έως τήν υστεροβυζαντινή
εποχή. Στήν συνέχεια γεννάται τό εμπόριο καί τό 5000πχ εμφανίζεται τό πρώτο
οδικό δίκτυο στήν Ευρώπη καί παγκοσμίος (Ραφήνα-Νέα Μάκρη-Μαραθών). Οί ναυτικοί
αυτοί οικισμοί εξελίσσονται σέ πόλεις καί διεξάγουν εμπόριο μέ τήν νησιωτική
Ελλάδα. Ή Καθηγήτρια τού Πανεπιστημίου Αθηνών Μαρία Παντελιάδου, λέγει πώς οί εμπορικές
επαφές ήταν εκτεταμένες μεταξύ νήσων καί Αττικής μέσω ενός εκτεταμένου
θαλασσίου επικοινωνιακού δικτύου. Οί Έλληνες κατεργάζονταν τό μέταλλο, τόν
χρυσό καί τόν άργυρο. Δέν είναι τυχαία τά λόγια λοιπόν τού Αιγύπτιου ιερέος
Μανέθωνος πρός τόν Σόλωνα, τά οποία σώζει ό Πλάτων στόν «Τιμαίο» : «φθόνος
ουδείς ώ Σόλων, αλλά θά σού τά είπω όλα, γιά χάρι σου καί γιά χάρι τής πόλεως
σου, αλλά γιά χάρι τής θεάς, πού επροστάτευσε, ανέθρεψε καί εκπαίδευσε τόν δικό
μας καί τόν δικό σας τόπο, αρχίζοντας από εσάς 1000χρόνια πρίν, όταν πήρε τό
σπέρμα σας από τήν Γή...
Ή διάρκεια τού πολιτισμού μας σύμφωνα μέ τά ιερά μας
βιβλία είναι 8000έτη». Άρα σύμφωνα μέ τόν Αιγύπτιο ιερέα 8000χρόνια πρίν τόν
Σόλωνα ξεκινά ό Αιγυπτιακός πολιτισμός, ενώ ό Ελληνικός 1000 χρόνια πρίν τόν
Αιγυπτιακό. Επομένος ό Ελληνικός πολιτισμός ξεκινά περί τό 9500πχ, όπως άλλωστε
φωνάζουν γεωλογικές, κλιματολογικές, αρχαιολογικές καί ιστορικές μαρτυρίες.
Μεταξύ 9-7000πχ εδημιουργήθησαν οί πρώτοι στρατοί. Αποτέλεσμα τής ιδιοκτησίας
πού έπρεπε νά προστατευθή. Στόν Σέσκλο ό Βασιλέας είχε ένοπλη φρουρά, τόσο γιά
τήν προστασία τού ιδίου όσο καί νά προστατεύη τήν πόλι. Ό τότε στρατός πρέπει
νά διέθεται 1000 άνδρες, έκ τόν οποίων οί 100 θά ήταν μόνιμη ένοπλη δύναμις. Τά
όπλα πού είχαν ήσαν τό τόξο, τό ακόντιο καί ή σφενδόνη. Επίσης είχαν τό ρόπαλο,
γνωστός ώς κεφαλοθραύστης, τό δόρυ καί τό εγχειρίδιο, πρόγονος τού σπαθιού. Από
τήν 5ην χιλιετία όμως οί Έλληνες αναπτύσσουν ραγδαία τά όπλα μέ τήν επεξεργασία
τών μετάλλων. Οί πρώτες ασπίδες κάνουν τήν εμφανισή των καί τά πρώτα βλήματα ή
οβίδες τής ιστορίας. Πήλινες βλιδοφόρες οβίδες, πού κατά τήν πρόσκουσί των στό
έδαφος, εθραύεντο καί τά κομμάτια λειτουργούσαν όπως τά θραύσματα τών
χειρομβοβίδων σήμερα. Σημαντικό επίσης εύρημα είναι ή ανακάλυψη ιππάριου από τά
10-11 εκατ.χρόνια πρίν.
Οί Έλληνες λοιπόν ζούσαν μέ ίππους έξ αρχής τής
ιστορίας των, πράγμα πού κάνει ακόμα πιό ψευδή τόν ισχυρισμό τών
ινδοευρωπαϊστών πώς εκείνοι έφεραν τήν εξημέρωση τού ίππου στήν Ελλάδα,
μερικούς αιώνες πρίν τόν Όμηρο. Οί Έλληνες είχαν νά μεταφέρουν ψάρια από τά
πλοία πρός τά σπίτια, γεωργικά προϊόντα από τά χωράφια πρός τά σπίτια, πέτρες
γιά τά τείχη, καί παρ’όλα αυτά δέν είχαν εξημερώση τά άλογα. Πώς όμως οί
ινδοευρωπαίοι νομάδες, πού τό μόνο πού είχαν νά μεταφέρουν ήταν ή πεθερά των,
εξημέρωσαν εκείνοι πρώτοι τόν ίππο ; Σέ βραχογραφία τού Παγγαίου 4500πχ,
απεικονίζεται έφιππος άνδρας. Επίσης οί απεικονίσεις τών Κενταύρων από τούς
νεολιθικούς χρόνους καί οί πληροφορίες τού Ομήρου καί Ξενοφόντος περί ιππικής
ικανότητος τών Ελλήνων, αποδεικνύουν τήν χρήση ίππου στήν Ελλάδα, πολύ πρίν
κάθε άλλο λαό. Υπάρχει καί ή λεμβόσχημη πυξίδα από τήν Κύπρο τού 3000πχ, όπου
εικονίζει ιππείς.
Στήν Σουμερία πού δέν ζούσαν άλογα, τά άρματα ήταν γνωστά από
τό 2600πχ(Λάβαρο τής Ούρ). Στήν Ελλάδα πού ζούσαν ανέκαθεν πώς ήταν δυνατόν νά
μήν είχαν εξημερωθή. Ό καθηγητής Αραβαντινός σέ συνέδριο στήν Γερμανία έφερε
στό φώς πινακίδες γραμμικής Β΄, πού είχαν αναφορές σέ ίππους. Ακόμα καί ό
τροχός θεωρείται από τούς ινδοευρωπαϊστές εφεύρεση τών ινδοευρωπαίων. Αφού όμως
εκείνοι χρησιμοποιούσαν άμαξες γιά νά περάσουν τίς αδιαπέραστες οροσειρές τού
Καυκάσου καί τά Μικρασιατικά υψίπεδα γιατί δέν θά μπορούσαν οί Ελληνικές νά
κινηθούν στήν Αττική, στήν Θεσσαλία καί Μακεδονία όπου υπάρχουν καί
δημιουργούνται οί πρώτοι «δρόμοι» καί τό πρώτο οδικό πέρασμα στήν ιστορία. Οί
πεζοι άλλωστε περνάνε ανάμεσα από θάμνους καί πέτρες. Οί τροχοί όμως δέν
περνούν, γιαυτό χρειάζονταν ένα άνοιγμα, έναν καθαρισμό από εμπόδια.
Οί Έλληνες
από τό 5000πχ κατασκεύαζαν αγγεία τόσο τέλεια πού είναι αδύνατον νά θεωρηθούν
μή τροχήλατα. Λόγω τού κλίματος δέν έχουν διασωθή κεραμικοί τροχοί, αλλά έχουν
διασωθεί τά έργα πού εποιήθησαν σέ αυτούς. Ή Αλεξάνδρα Βόσκοβιτς θεωρεί βέβαια
τήν ύπαρξι ξυλίνων κεραμικών τροχών στήν νεολιθική Ελλάδα. Στό εργαστήρι κεραμέως
τού Σέσκλου, στήν Ακρόπολιν έχουν βρεθή αγγεία τά οποία είναι εμφανέστατα
τροχήλατα. Επίσης στήν Θεσσαλία καί στό Φράχθι έχουν βρεθή αγγεία τής Μέσης
Νεολιθικής εποχής τύπου urfirnis, τά οποία υποτίθεται πώς πολύ αργότερα τά
μάθαμε από τήν Μεσοποταμία. Όσο γιά τήν γνώση κατεργασίας μετάλλου, στήν Ελλάδα
από τήν 6ην χιλιετία οί Έλληνες κατεργάζονταν μέταλλα. Αυτό αποδεικνύουν πολλά
χρυσά κοσμήματα σέ ολόκληρη τήν Ελληνική επικράτεια. Ή μετάβασις από τήν
επεξεργασία τού χρυσού σέ αυτήν τού χαλκού καί τού ορείχαλκου αργότερα, έγινε
σύμφωνα μέ όλες τίς ενδείξεις ομαλώς μεταξύ τών μέσων τής 4ης καί τών αρχών τής
3ης χιλιετίας.
Οί πολιτισμοί τής στέππας καί λόγω τού νομαδικού βίου, δέν θά
μπορούσαν νά παρουσιάσουν παρόμοια ενασχόλησι. Ή ανάπτυξη τεχνογνωσίας
προϋποθέτει σταθερή εγκατάσταση ενός πληθυσμού σέ περιοχή πλούσια σέ πρώτες
ύλες, ή τουλάχιστο σέ μία περιοχή πού θά ήταν προσβάσιμες οί απαραίτητες ύλες.
Αυτό τό πλεονέκτημα τό διατηρούσε μόνο ό Ελληνικός πληθυσμός σέ παγκόσμιο
επίπεδο, αφού όλες οί ύλες ήταν μέσα στά πόδια του, καί ώς ό μόνος ναυτικός
λαός, είχε τήν δυνατότητα νά μεταφέρει γνώσι σέ άλλους λαούς πού συχνά
επισκεπτόταν. Ή ινδοευρωπαϊκή άφιξη από Βορρά είναι εντελώς αστήρικτη καί
βασίζεται σέ υποθέσεις καί μόνο.
Άλλωστε δέν άφησαν τίποτα ώς σημάδι πολιτισμού
στήν βόρειο Βαλκανική, από όπου πέρασαν. Κανένα εύρημα τού πλουσίου
ινδοευρωπαϊκού πολιτισμού δέν έχει ευρεθή. Στούς δέ τόπους εγκαταστάσεώς των,
δέν άφησαν ούτε ίχνος. Επίσης οί καταστροφές πού έγιναν τήν 3ην χιλιετία
περιορίζονταν στίς παράκτιες περιοχές. Ακριβώς γιά τόν λόγο αυτόν, γιά νά
ανταπεξέλθουν έναντι αυτού τού επιχειρήματος, επενόησαν τήν έκ θαλάσσης
εισβολή.
Πού βρήκαν όμως τά πλοία; Οί γηγενείς γιατί δέν τούς
σταμάτησαν; Πώς ανέχτηκε ένας ναυτικός λαός από τήν 8η χιλιετία νά ηττηθή από
εισβολείς άπειρους στήν ναυτιλία; Τό καλοκαίρι τού 480πχ 200 πλοία τού Ξέρξου
καταβυθίζονται στόν βόρειο Ευβοϊκό, ενώ 2500χρόνια πρίν, οί ινδοευρωπαίοι μέ
σχεδίες διέχιζαν τό Αιγαίο, καί οί τότε κάτοικοι, έν όψει τής απειλής
περιορίσθησαν στήν παρατήρησι τού άκακου στόλου σχεδιών τών εισβολέων. Μπορεί
βέβαια καί νά φοβόνταν νά ναυμαχίσουν, γιατί ώς γνωστό στήν Βόρειο Βαλκανική
καί στίς στέππες οί φοβεροί ινδοευρωπαίοι είχαν σχολές ναυτικών δοκίμων. Οί
Έλληνες βέβαια, αφού ήρθαν ώς ινδοευρωπαίοι, έμαθαν από τούς Αιγυπτίους καί
τούς διαβόητους Φοίνικες νά κατασκευάζουν πλοία καί νά ναυσιπλοούν. Ή ιστορία
όμως λέει άλλα : τό Αιγαίο ήταν θάλασσα μέ μεγάλη κίνηση καί αυτό τεκμηριώνεται
από τά χιλιάδες ευρήματα στίς Κυκλάδες, στίς ακτές τής Πελοποννήσου, στήν
Λήμνο, στήν νησίδα Δοκό κτλ. Εκεί ανακαλύφθη ναυάγιο τού 3000πχ τό οποίο ήταν
έμφορτο καί πήγαινε πρός Κυκλάδες.
Υπάρχουν επίσης ευρήματα τηγανόσχημα, σκεύη,
σφραγίσματα κτλ, αλλά καί βραχογραφίες στό Παγγαίο. Στά 4000-3000πχ ιδρύονται
πόλεις όπως ή Πολιόχνη στήν Λήμνου, ή Τροία, αί Μυκήναι, αί Θήβαι, ενώ
συμπτωματικά ιδρύεται ή πρώτη δυναστεία τών Φαραώ στήν Αίγυπτο, από κάποιον Μίν
(Μήν) καί στήν Μεσοποταμία αρχίζει ή ανάπτυξη τού Σουμεριακού πολιτισμού. Ακόμα
δυστυχώς δέν έχουν εφευρεθή οί Φοίνικες. Στό Σέσκλο όμως από τό 6000πχ
ανεπτύχθη πολιτισμός. Στήν Πολιόχνη ευρέθησαν ορείχαλκες αιμές δοράτων καί
πέλεκυς τού 2400πχ. Ακόμα όμως δέν είχαν προλάβει νά έρθουν ινδοευρωπαίοι νά
διδάξουν τήν κατεργασία χαλκού καί ορείχαλκου. Ή Πολιόχνη πρωτοϊδρύθηκε τό
3700πχ καί τά επόμενα 500χρόνια κατέστη τό μεταλλουργικό κέντρο τής Ελλάδος,
λειτουργώντας ώς σταθμός εμπορίας μετάλλων, τά οποία έρχονταν από τήν Κολχίδα.
Η αρχή της νεολιθικής εποχής στην Ελλάδα τοποθετείται στο
τέλος της 9ης χιλιετίας π.Χ. και εκτείνεται ως τις αρχές της 3ης χιλιετίας π.Χ.
Η περίοδος αυτή διαιρείται σε τέσσερις φάσεις: την προκεραμική (περίπου
9.000-6.000 π.Χ.), την αρχαιότερη νεολιθική (περίπου 6.000-5.000 π.Χ.), τη μέση
νεολιθική (περίπου 5.000-4.000 π.Χ.) και τη νεότερη νεολιθική (περίπου
4.000-2.900/2.800 π.Χ.).
Τα ειδώλια κατασκευάζονται συνήθως από πηλό. Βρέθηκαν όμως
και από μάρμαρο και πέτρα. Οι ανατομικές λεπτομέρειες υποδηλώνονται με
εγχαράξεις ή πλαστικές ενθέσεις. Οι μορφές παρασταίνονται γυμνές. Στα νεολιθικά
ειδώλια υπερτερούν τα γυναικεία. Παρασταίνουν τη γυναίκα σαρκώδη και με
τονισμένες ιδιαίτερα τις γεννητικές περιοχές, που συχνά αποτελούν τη μοναδική
αφορμή για την κατασκευή ειδωλίου.Η αντρική μορφή παρασταίνεται πάντα καθισμένη
σε επιβλητικό κάθισμα, που τα μπροστινά του πόδια συμφύρονται με τα πόδια της
μορφής, με αποτέλεσμα να αποτελούν ένα υπερφυσικό σύμπλεγμα. Τα ειδώλια των
ζώων είναι λίγα. Παρασταίνουν συνήθως σκύλους και γουρούνια και μερικά παράξενα
ζώα, ίσως φανταστικά. Η οικονομία βασίζεται πάντα στη γεωργία, στην κτηνοτροφία
και σε μικρότερο βαθμό στην αλιεία.
Σιδήρου, εποχή του. Περίοδος της προϊστορίας, που
χαρακτηρίζεται από την (όχι αποκλειστική) χρήση εργαλείων και όπλων από σίδηρο.
Η χρονολογία της εποχής εξαρτάται από τον τόπο, γιατί σε κάθε περιοχή η
εισαγωγή της χρήσης του σιδήρου έγινε σε διαφορετική περίοδο (για παράδειγμα,
στην Αμερική η χρήση του σιδήρου ήταν άγνωστη μέχρι την άφιξη των Ευρωπαίων).
Ο σίδηρος αντικατέστησε σταδιακά τα προγενέστερα εργαλεία
και όπλα από χαλκό και ορείχαλκο.Ο σφυρήλατος σίδηρος ήταν πλέον το
καταλληλότερο υλικό για την κατασκευή όπλων και εργαλείων (μαχαίρια, υνιά για
τα αλέτρια κτλ.) και από το Αιγαίο η χρήση του διαδόθηκε στην Αίγυπτο, στα
χρόνια του φαραώ Ραμσή Γ’, στήν Μεσοποταμία καί αργότερα στην Ευρώπη.
Στην Ελλάδα η αρχή της εποχής του σιδήρου, σύμφωνα με τα
τελευταία ανασκαφικά δεδομένα, ανάγεται στην υστερομυκηναϊκή εποχή. Η χρήση του
σιδήρου διαδόθηκε από τούς Έλληνες σέ Αφρική καί Ευρώπη.Η θεωρία που
επικρατούσε παλαιότερα και συσχέτιζε την εισαγωγή της χρήσης του σιδήρου στην
Ελλάδα με την κάθοδο των Ινδοευρωπαίων ή άλλων εφευρέσεων τού Φαλλμεράυερ καί
Μπαμπινιώτη, αποδεικνύεται αβάσιμη από επιστημονική άποψη, γιατί στην Κρήτη
(Κνωσός, Τύλισος), στην Τίρυνθα, στη Νάξο, στην Εύβοια (Λευκαντί) και στην
Αττική (Περατή) συναντιούνται παλιότερα ίχνη του υποτιθέμενου νέου μετάλλου.
Στη Μακεδονία (νεκροταφείο Βεργίνας) και στη Βόρεια Ελλάδα η χρήση του μετάλλου
εισήχθη σε μεταγενέστερη εποχή.
Σε κάθε περίπτωση οι Έλληνες χρησιμοποίησαν το σίδηρο σε
ευρεία κλίμακα και αυτό οφείλεται στην κατασκευή καμινιών που μπορούσαν να
αναπτύξουν υψηλές θερμοκρασίες για να λιώσουν το μέταλλο αυτό. Σημαντική
ανακάλυψη υπήρξε το ατσάλι, το οποίο κατασκευαζόταν με την προσθήκη μικρής
ποσότητας άνθρακα πάνω σε σίδηρο τη στιγμή της σφυρηλάτησης.
Στην Ιταλία η πρώιμη εποχή του σιδήρου ταυτίζεται με τον
πολιτισμό της Βιλανόβα, από την ομώνυμη περιοχή στην περιφέρεια της Μπολόνια,
στην οποία ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά ίχνη της εποχής του σιδήρου. Ο
πολιτισμός της Βιλανόβα επεκτάθηκε σε ολόκληρη την κεντρική και βόρεια Ιταλία
και φορείς του ήταν τα ουμβρικά φύλα. Διακρίνεται σε τέσσερις φάσεις και η
εξέλιξη είναι γραμμική. Τα χωριά αποτελούνταν από κυκλικές καλύβες με ξύλινο
πάτωμα και κωνική στέγη και χτίζονταν κοντά σε δρόμους και ποτάμια. Από την
οικιακή οικονομία της πρώτης εποχής καταλήγουμε στη βιοτεχνική παραγωγή
προϊόντων που προορίζονταν για το εμπόριο. Αρχικά οι νεκροί καίγονταν
ανεξάρτητα της κοινωνικής τάξης στην οποία ανήκαν (αν και φαίνεται πως αρχικά η
κοινωνία ήταν αταξική και διαχωρίστηκε στη συνέχεια), ενώ στην τελευταία φάση
σε χρήση ήταν και η ταφή. Στους τάφους ανακαλύφθηκαν διάφορα κτερίσματα, όπως
ξυράφια και αγκράφες στους αντρικούς τάφους, βραχιόλια, καρφίτσες, σκουλαρίκια
στους τάφους που προορίζονταν για γυναίκες. Στην τελευταία φάση του πολιτισμού
εμφανίστηκαν και επιτύμβιες στήλες. Χαρακτηριστικά του πολιτισμού αυτού ήταν τα
δικωνικά αγγεία, στα οποία συλλέγονταν οι στάχτες των νεκρών μετά το κάψιμό
τους και τα οποία από τις πρώτες γεωμετρικού τύπου διακοσμήσεις έγιναν όλο και
πιο κομψά και περίτεχνα, ενώ και το ρεπερτόριο των διακοσμητικών μοτίβων
πλούτισε σημαντικά.
Στην Κεντρική Ευρώπη ο πολιτισμός της εποχής του σιδήρου
ταυτίζεται με τον πολιτισμό Χάλστατ (900-500 π.Χ.), από το χωριό της Αυστρίας
στο οποίο, όπως και στη Βιλανόβα, ανακαλύφθηκαν τα πρώτα ίχνη του. Οι φορείς
του πολιτισμού αυτού ήταν κυρίως οι Κέλτες, που μετακινούμενοι σε Βρετανία,
Γαλατία, Ιβηρία, Ιταλία διέδωσαν τον πολιτισμό αυτό, που διακρίνεται σε
τέσσερις περιόδους. Τέλος, η όψιμη εποχή του σιδήρου σε ολόκληρη την Κεντρική
και Βόρεια Ευρώπη αναφέρεται ως εποχή του πολιτισμού Λα Τεν (500-50 π.Χ.), από
το ομώνυμο ελβετικό χωριό στο οποίο ανακαλύφθηκαν τα πρώτα ίχνη του. Ο
πολιτισμός Λα Τεν διακρίνεται με τη σειρά του σε τρεις περιόδους και φορείς του
ήταν οι Κέλτες εισβολείς, που δίδαξαν σε αυτόχθονες πληθυσμούς τη χρήση του
σιδήρου.
Η διάδοση του σιδήρου στις χώρες της λεκάνης της Μεσογείου,
μετά την κατάρρευση των ισχυρών αυτοκρατοριών της Ανατολής, αποτελεί
καθοριστικό παράγοντα για την ανάπτυξη της γεωργικής παραγωγής και τη μόνιμη
εγκατάσταση των νομαδικών φύλων στον τόπο της παραγωγής, με αποτέλεσμα τη
διαμόρφωση των πρώτων γνωστών εθνών. Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, η εποχή του
σιδήρου συμπίπτει με τη γεωμετρική εποχή, εποχή κατά την οποία οι λαοί που
μιλούσαν την ελληνική γλώσσα συνειδητοποιούν τους θρησκευτικούς και
πολιτιστικούς δεσμούς τους.