S A M N Y A
S A
Paramahansa Satyananda Saraswati
Paramahansa Satyananda Saraswati
Σαμνυάσα ή αλλιώς Σαννυάσα είναι η αιώνια μέθοδος που οδηγεί στην
αυτοπραγμάτωση. Εχει δοκιμαστεί και υιοθετηθεί σε όλα τα μέρη του κόσμου, σ’
όλη την διάρκεια της ιστορίας.
Πολυάριθμοι είναι οι μεγάλοι προφήτες, σοφοί, Γιόγκις και άγιοι που έχουν βαδίσει αυτό το μονοπάτι και έχουν φτάσει στην τελειότητα.
Πολυάριθμοι είναι οι μεγάλοι προφήτες, σοφοί, Γιόγκις και άγιοι που έχουν βαδίσει αυτό το μονοπάτι και έχουν φτάσει στην τελειότητα.
Οι περισσότεροι άνθρωποι ή δεν έχουν ιδέα της σημασίας της
Σαννυάσα, ή έχουν λανθασμένη αντίληψη. Ο σκοπός αυτού του κειμένου είναι να
ερμηνεύσει τις παραδόσεις της Σαννυάσα, το σκοπό της, τη σημασία της και να
δείξει το ρόλο που μπορεί να παίξει η Σαννυάσα στον κόσμο. Θα περιγράψουμε
επίσης το σύστημα της Σαννυάσα που αισθανόμαστε ότι ταιριάζει περισσότερο στη
σύγχρονη εποχή. Ο σκοπός είναι να δώσουμε μια πλήρη εξήγηση στον αναγνώστη και
να απομακρύνουμε όλες τις λανθασμένες αντιλήψεις.
Ο σκοπός αυτού του κειμένου είναι επίσης να δείξει στους
ανθρώπους που θέλουν να γίνουν Σαννυάσινς τι να περιμένουν καθώς και τη ζωή που
πιθανόν να υιοθετήσουν.
Δεν έχει πρόθεση να σας ενθαρρύνει να γίνετε Σαννυάσιν, γιατί η φιλοδοξία αυτή θα πρέπει να έλθει από μέσα σας και όχι από εξωτερική πειθώ. Το να γίνει κανείς Σαννυάσιν μόνο από απλή ιδιοτροπία ή με σκοπό τη φήμη, είναι ολοκληρωτικό χάσιμο χρόνου και θα προκαλέσει πολύ περισσότερο κακό απ’ ότι καλό, περισσότερη δυστυχία απ’ ότι ευτυχία.
Δεν έχει πρόθεση να σας ενθαρρύνει να γίνετε Σαννυάσιν, γιατί η φιλοδοξία αυτή θα πρέπει να έλθει από μέσα σας και όχι από εξωτερική πειθώ. Το να γίνει κανείς Σαννυάσιν μόνο από απλή ιδιοτροπία ή με σκοπό τη φήμη, είναι ολοκληρωτικό χάσιμο χρόνου και θα προκαλέσει πολύ περισσότερο κακό απ’ ότι καλό, περισσότερη δυστυχία απ’ ότι ευτυχία.
Αυτό που έχει σημασία να θυμάστε όταν διαβάζετε το κείμενο
είναι ότι δεν προσπαθούμε να δώσουμε την εντύπωση ότι η Σαννυάσα είναι ένας
ελιτιστικός τρόπος ζωής, ή ότι οι Σαννυάσινς είναι κατά κάποιο τρόπο <<εκλεκτοί>>.
Η Σαννυάσα είναι απλώς ένας τρόπος ζωής που υιοθετήθηκε από ελάχιστους
ανθρώπους σε κάθε εποχή από αμνημονευτα χρόνια σαν μέσο για να εξερευνήσουν, να
γνωρίσουν και να αφυπνίσουν τα βάθη της ύπαρξης τους. Αυτό με τη σειρά του
οδηγεί στην κατανόηση της φύσης του συνανθρώπου και στην πραγματικότητα της
ύπαρξης καθευατής.
ΟΡΙΣΜΟΣ
Η Σανσκριτική λέξη Σαμνυάσα αποτελείται από δυο άλλες λέξεις:
σαμ – τέλειος και νυάσα – παραμερισμός, εγκατάλειψη, παράδοση. Έτσι Σαμνυάσα
σημαίνει ‘’τέλεια παράδοση ή απάρνηση’’. Το ιδανικό της Σαννυάσα είναι στην
πραγματικότητα η εσωτερική απάρνηση των καρπών όλων των πράξεων, όλων των
τελετουργικών και προσκολλήσεων στον κόσμο γενικά. Σύμφωνα με την τρέχουσα
χρήση, έχουμε υιοθετήσει την λέξη ‘’Σαννυάσα’’ σ’ αυτό το κείμενο, αντί της
παραδοσιακής και τεχνικά σωστής λέξης ‘’Σαμνυάσα’’.
Αυτος που ακολουθεί τη ζωή της Σαννυάσα λέγεται Σαννυάσι ή
Σαννυάσιν. Μια γυναίκα παραδοσιακά λέγεται Σαννυασίνι. Ιδανικά, η ζωή Σαννυάσα
δεν βλέπει καμμιά διαφορά ή φραγμούς μεταξύ αρσενικού και θηλυκού, γι αυτό θα
χρησιμοποιούμε την λέξη Σαννυάσιν τόσο για τους άνδρες όσο και για τις
γυναίκες.
Είναι πραγματικά αδύνατο να προσδιορίσουμε ένα Σαννυάσιν από
εξωτερικές πράξεις, επειδή η Σαννυάσα είναι στην πραγματικότητα εσωτερική
στάση. Ένα άτομο μπορεί να περιβάλλεται από πλούτη κι ένα άλλο από φτώχεια,
αλλά αν υπάρχει ευγενής φιλοδοξία ή στάση απάρνησης ή παράδοσης, τότε και οι
δύο μπορούν να θεωρηθούν Σαννυάσινς. Φυσικά, υπάρχουν πολλά εξωτερικά
χαρακτηριστικά ενός Σαννυάσιν: ρούχα, τρόπο ζωής, μύηση κ.ο.κ. Αυτά είναι μόνο
εξωτερικά σημάδια ενός Σαννυάσιν. Τα σημαντικά χαρακτηριστικά βρίσκονται μέσα
του.
Η λέξη Σαννυάσιν παραδοσιακά σημαίνει τον απαρνητή των
εγκοσμίων.
ΠΑΡΑΔΟΣΗ
ΠΑΡΑΔΟΣΗ
Η Σαννυάσα έχει εμφανιστεί σαν τρόπος για να ξεπεραστεί και
να απομακρυνθεί ο προγραμματισμός του νού, οι λανθασμένες γνώμες, τα δόγματα,
οι αντιλήψεις κλπ. Που εμποδίζουν το νού να λειτουργήσει σαν ένα τέλειο όργανο.
Έχει υιοθετηθεί από τα άτομα εκείνα που ήθελαν να ελευθερώσουν το νού από τα
δεσμά του και να κερδίσουν έτσι την ενόραση στις βαθύτερες πλευρές της ύπαρξης.
Φαίνεται ότι έχει υπάρξει, αν όχι κάτω από το ιδιαίτερο όνομα της Σαννυάσα, από
την αυγή της ιστορίας. Εμφανίστηκε με την βαθμιαία ανάπτυξη της κοινωνίας σαν
μέσο απελευθέρωσης του ατόμου από την κατήχηση ιδεών που ενυπάρχει στην
ιδιαίτερη κοινωνία που έζησε.
Ο πολύ αρχαίος άνθρωπος δεν ήταν ένας αμαθής άγριος αλλά
ένας ευγενής που ήταν σε μεγάλο βαθμό συντονισμένος με τον Εαυτό του και το
περιβάλλον του. Ο σύγχρονος άνθρωπος έχει πέσει από αυτή την κατάσταση αρμονίας
μέσω κοινωνικών πιέσεων και προγραμματισμού που τον κρατούν δεμένο σε χαμηλά
επίπεδα αρμονίας και κατανόησης.
Για αυτό η Σαννυάσα εμφανίστηκε ταυτόχρονα με την έλευση της
κοινωνικής ζωής σα μέσο ενοποιήσης του ανθρώπου ξανά με την βαθύτερη φύση του.
Όσο οι κοινωνικές πιέσεις μεγαλώνουν, τόσο ο άνθρωπος γίνεται υπερβολικά
φιλόδοξος, νευρωτικός, και εγωιστής. Αυτές και άλλες δυσαρμονικές τάσεις
φυλακίζουν τον άνθρωπο και τον αναγκάζουν να παραμένει και να λειτουργεί στα
επιφανειακά στρώματα της ύπαρξης του. Πριν από την ανάπτυξη μεγάλων περίπλοκων
κοινωνικών ομάδων, δεν υπήρχε πιθανόν καμμία ανάγκη να γίνει κάνεις Σαννυάσιν,
καμμία ανάγκη για απάρνηση σαν μέσο απελευθέρωσης του Νού από τα δεσμά του. Ο
αρχαίος άνθρωπος ήταν πιθανόν ελεύθερος χωρίς να χρειάζεται να καταφεύγει σε
συστήματα σαν την Σαννυάσα. Απλώς κυλούσε με το κύριο ρεύμα της ζωής,
ακολουθώντας τα ανεβοκατεβάσματα. Ο φυσικός τρόπος ζωής του ήταν στην ουσία
Σαννυάσα.
Η κοινωνία είναι ένα αναγκαίο κακό. Παρέχει ανέσεις,
προστασία και τα προς το ζήν στα άτομα που ζούν μέσα στα σύνορά της. Υπάρχει
όμως ένα αντίτιμο που πρέπει να πληρωθεί – η ελευθερία του νού. Οι κανόνες, οι
διατάξεις, οι κώδικες και άλλες απαραίτητες πλευρές της κοινωνικής ζωής
περιορίζουν τον νού και τον εμποδίζουν με δόγματα και ένταση να προχωρήσει. Ο
νούς δεν είναι πιά σε θέση να πετάξει σαν πουλί.
Η κοινωνία δεν μπορεί να απορριφθεί εντελώς, εκτός από
μερικούς ερημίτες που ζούν μόνοι τους σε σπηλιές στα βουνά. Σχεδόν όλοι,
περιλαμβάνοντας και τους περισσότερους Σαννυάσινς, εξαρτώνται από την κοινωνία
για τα περισσότερα πράγματα, όπως τροφή, ρούχα, στέγη κλπ. Έτσι λοιπόν, πώς
μπορεί κανείς να ελευθερώσει τον νού από τα δεσμά του; Στην πορεία του χρόνου,
η λύση εμφανίστηκε με την μορφή της Σαννυάσα. Αυτή η μέθοδος ή τρόπος
αναπτύχθηκε έτσι ώστε ένας άνθρωπος μπορούσε να δεχτεί την κοινωνία και να
τηρεί τους κανόνες της, ήταν όμως σε θέση να ξεφεύγει από τα νύχια της.
Προμήθευσε μια μέθοδο με την οποία ένας άνθρωπος, ένας Σαννυάσιν, μπορούσε να
λειτουργεί ακόμη στην κοινωνία να συμβάλλει θετικά σ΄αυτή αν χρειάζοταν, κι
όμως να απομακρύνει τους κοινωνικούς του δεσμούς. Αυτή η μέθοδος της Σαννυάσα
συνιστάται κυρίως στην απάρνηση. Αυτή η απάρνηση είναι κυρίως νοητική στάση, αν
και εκφράζεται επίσης πλατιά με την απόρριψη πολλών υλικών ανέσεων. Ο τρόπος
εξαρτάται από το άτομο. Αυτή η απάρνηση είναι μεγάλος παράγοντας στην
απελευθέρωση του νού από στερεότυπα δόγματα και στην αποδέσμευση του
κοιμισμένου δυναμικού που περιέχει.
Στην πορεία του χρόνου, η ίδια η κοινωνία δέχτηκε την Σαννυάσα
σαν έγκυρο τρόπο ζωής, σαν ιδανικό τρόπο ζωής για τα άτομα εκείνα που αναζητούν
την σοφία. Οι άνθρωποι είδαν ότι οι Σαννυάσινς μπορούσαν να βοηθήσουν στην
εναρμόνιση της κοινωνικής ζωής και να βοηθήσουν στην καθοδήγηση ατόμων στο
μονοπάτι προς την ευτυχία, είτε μέσω πνευματικής διδασκαλίας είτε μέσω
συμβουλών σχετικά με την υγεία, τις οικογενειακές σχέσεις κ.ο.κ. Η κοινωνία
δέχτηκε βαθμιαία ότι οι Σαννυάσινς μπορούσαν να παίξουν ένα πολύτιμο ρόλο στην
καθημερινή ζωή. Ήταν πηγές σοφίας, που μπορούσαν να δώσουν συμβουλές σ’
εκείνους που την αναζητούσαν, χωρίς προσωπική, οικονομική ή οποιασδήποτε άλλης
μορφής προκατάληψη. Μπορεί να βασιστεί κανείς στον Σαννυάσιν για συνετές,
εποικοδομητικές συμβουλές.
Στην Ινδία ο Σαννυάσιν έγινε σεβαστό και αποδεκτό μέλος της
κοινωνίας, αν και αναγνωριζοταν ακόμη ότι στην πραγματικότητα ήταν έξω από την
κοινωνία. Στο παρελθόν, αυτή η ίδια γενική αποδοχή του τρόπου ζωής της Σαννυάσα
υπήρχε και σε πολλές άλλες χώρες του κόσμου, όπως εκείνες της Ευρώπης. Παρ’ όλα
αυτά, τα ιδανικά της Σαννυάσα αποδοκιμάζονταν από τα υπέρ-ορθόδοξα τμήματα της
κοινωνίας, μια και η ελευθερία σκέψης και πράξης των Σαννυάσινς ήταν πρόκληση
στα καθιερωμένα δόγματα και τις άκαμπτες, τυφλές πίστεις. Γι αυτό το λόγο, οι
Σαννυάσινς ή οποιοσδήποτε φαινόταν λίγο παραπάνω ελεύθερος στην σκέψη και τις
πράξεις, καταδιώκοταν. Αυτή η καταδίωξη γινόταν συνεχώς σ’ όλη την ιστορία και
οδήγησε σε μια βαθμιαία αποσύνθεση των ιδανικών του Σαννυάσιν.
Ήταν πράγματι πολύ επικίνδυνο να είναι κανείς Σαννυάσιν. Αυτή η διαδικασία
εξαφάνισης συμπληρώθηκε με την έλευση της σύγχρονης εποχής της λογικής και της
επιστήμης, με την γενική απόρριψη των παραδόσεων. Ο τρόπος ζωής της Σαννυάσα
σχεδόν έσβησε. Μόνο στην Ινδία και σε λίγες άλλες χώρες, η Σαννυάσα έχει
παραμείνει εντελώς άθικτη μέχρι τις μέρες μας. Αλλά βλέπουμε στον σύγχρονο
κόσμο, με τον μεγαλύτερο βαθμό ανεκτικότητας του, με το ανάβρυσμα πνευματικής
φιλοδοξίας που σχετίζεται με την εποχή του Υδροχόου, ότι η Σαννυάσα θα
επανέλθει πλατιά σαν αποδεκτός τρόπος ζωής γι αυτούς που αναζητούν την σοφία.
Η Σαννυάσα έχει τις ρίζες της στο παρελθόν, στα βάθη της
προιστορίας, κι εμείς την βλέπουμε σαν ένα απόλυτα έγκυρο τρόπο ζωής και για
την σύγχρονη εποχή. Στην πραγματικότητα, βλέπουμε την Σαννυάσα σαν αναγκαιότητα
γι αυτό τον κόσμο της δυσαρμονίας, της έντασης και της δυσαρέσκειας. Βλέπουμε
ότι η Σαννυάσα είναι απαραίτητη για να εξισορροπήσει τη σύγκρουση που είναι
ξεκάθαρο χαρακτηριστικό του κόσμου σήμερα. Η επιθετικότητα πρέπει να
εξισορροπήθει με ειρήνη, η γνώση του εξωτερικού κόσμου με γνώση του εσωτερικού
κόσμου, η άγνοια με σοφία και το μίσος με αγάπη. Η Σαννυάσα μπορεί να βοηθήσει
σ’ αυτό ακριβώς το πράγμα.
ΦΩΤΟΔΟΤΕΣ ΤΗΣ ΣΑΝΝΥΑΣΑ
Οι ακόλουθες ιστορίες είναι πολύ συνοπτικές περιγραφές των
βίων μερικών τελειοποιημένων και πασίγνωστων Σαννυάσινς. Δεν δίνουμε μεγάλη
σημασία σ΄ αυτές τις ιστορίες γιατί περιγράφουν μόνο τις εξωτερικές πράξεις
αυτών των μεγάλων ανθρώπων. Καμμιά ιστορία δεν μπορεί ποτέ να αποκαλύψει την
ουσία της ζωής τους, την φώτιση και την ευδαιμονία.
Ο Σίβα είναι ο Σαννυάσιν – αρχέτυπο της Ινδίας. Είναι η προσωποποίηση της Σαννυάσα. Αποκαλείται Γιογκεσουάρα – κύριος των Γιόγκις. Είναι επίσης γνωστός σαν Τυαγκεσουάρα – κύριος αυτών που έχουν απαρνηθεί τα εγκόσμια, δηλαδή των Σαννυάσινς.
Ο Σίβα είναι ο Σαννυάσιν – αρχέτυπο της Ινδίας. Είναι η προσωποποίηση της Σαννυάσα. Αποκαλείται Γιογκεσουάρα – κύριος των Γιόγκις. Είναι επίσης γνωστός σαν Τυαγκεσουάρα – κύριος αυτών που έχουν απαρνηθεί τα εγκόσμια, δηλαδή των Σαννυάσινς.
Ο Διογένης απ’ την Σινώπη ήταν μια πασίγνωστη μορφή στην
αρχαία Ελλάδα. Ζούσε σ’ ένα βαρέλι και τον έλεγαν ‘’κυνικό’’. Εδώ η λέξη
‘’κυνικός’’ δεν θα πρέπει να ληφθεί με την σημερινή έννοια. Είχε την έννοια ότι
ο Διογένης ήταν ένας ‘’απαρνητής’’. Ήταν ένας πολύ αντισυμβατικός Σαννυάσιν.
Γεννήθηκε στη Σινώπη στις ακτές της Μαύρης θάλασσας το έτος 404 π.χ. Τελικά
κατέβηκε στην Αθήνα όπου προσελκύσθηκε στις διδασκαλίες του πασίγνωστου σοφού
Αντισθένη. Αν και ο Αντισθένης αρνιόταν να δεχτεί μαθητές ο Διογένης αρνήθηκε
να φύγει ή να χάσει το κουράγιο του. Ακολούθησε τον Αντισθένη παντού. Τελικά, ο
Αντισθένης σε απόγνωση σήκωσε το ραβδί του να χτυπήσει τον Διογένη. Ο Διογένης
ήταν όμως ανένδοτος και είπε, ‘’Εμπρός, χτύπησέ με. Δεν υπάρχει κανένα ραβδί
αρκετά σκληρό να με φοβίσει και να με διώξει μακρυά’’. Ο Αντισθένης σταμάτησε
και έγινε ο Γκούρου του Διογένη.
Ο Διογένης άφησε τα χρήματα και τα παλάτια που ζούσε και όλα τα υπάρχοντά του
εκτός από ένα ύφασμα που φορούσε και ένα παλιό σακούλι στο οποίο κουβαλούσε
αποφάγια. Συνήθιζε να κοιμάται σε Ναούς, αγρούς, μεχρι που βρήκε ένα σπίτι της
αρεσκείας του, ένα παλιό βαρέλι κρασιού.
Ξόδεψε πολύ χρόνο κοροιδεύοντας τις διανοητικές συζητήσεις των λόγιων. Λέγεται
ότι Θαυμαζόταν πολύ από τον Μέγα Αλέξανδρο, που ζήλευε την ελευθερία του στην
σκέψη και τις πράξεις.
Υπάρχουν πολλές ιστορίες γι αυτόν. Αν και ήταν αδίστακτος στο να ξεσκεπάζει τις αδυναμίες και τις ματαιοδοξίες των ανθρώπων, φαίνεται να ήταν γενικά αποδεκτός και αρεστός απ’ τους Αθηναίους.
Υπάρχουν πολλές ιστορίες γι αυτόν. Αν και ήταν αδίστακτος στο να ξεσκεπάζει τις αδυναμίες και τις ματαιοδοξίες των ανθρώπων, φαίνεται να ήταν γενικά αποδεκτός και αρεστός απ’ τους Αθηναίους.
Λένε ότι έζησε μέχρι την ηλικία σχεδόν των ενενήντα χρόνων. Θάφτηκε κοντά σε
μια απ’ τις κύριες πύλες των Αθηνών, πάνω στην οποία ήταν χαραγμένη η ακόλουθει
στροφή:
‘’ Ο χρόνος κάνει ακόμα και τον μπρούντζο να παλιώνει. Αλλά τη δόξα σου, Διογένη, ολόκληρη η αιωνιότητα ποτέ δεν θα καταστρέψει. Εσύ μόνον έδειξες στους θνητούς τα παραδείγματα της αυτάρκειας και του ευκολότερου μονοπατιού στη ζωή’’.
‘’ Ο χρόνος κάνει ακόμα και τον μπρούντζο να παλιώνει. Αλλά τη δόξα σου, Διογένη, ολόκληρη η αιωνιότητα ποτέ δεν θα καταστρέψει. Εσύ μόνον έδειξες στους θνητούς τα παραδείγματα της αυτάρκειας και του ευκολότερου μονοπατιού στη ζωή’’.
Αυτός ήταν πραγματικά η επιτομή ενός Σαννυάσιν, αν και πολύ
ανορθόδοξου Σαννυάσιν με τα κοινωνικά κριτήρια. Ήταν εκκεντρικός και τόνιζε
συνεχώς τις προκαταλήψεις, τον στόμφο και τον εγωκεντρισμό των ανθρώπων. Αυτή
ακριβώς η εκκεντρικότητα του ήταν το μέσο για το γκρέμισμα άκαμπτων μοντέλων
σκέψης και πεποιθήσεων σ’ άλλους ανθρώπους.
Ο Χριστός ήταν ένας τελειοποιημένος Σαννυάσιν. Φαίνεται ότι
ήταν μέλος της κοινότητας των Εσσαίων, μιας αρχαίας ομάδας Σαννυάσινς που
ζούσαν σε εξαιρετικά οργανωμένες, πνευματικές κοινότητες (Άσραμς). Αυτό
δείχνουν οι πάπυροι της Νεκρής Θάλασσας, χειρόγραφα που γράφτηκαν χιλιάδες
χρόνια πρίν, κατά την εποχη του Χριστού και πρίν. Ήταν κρυμμένα όταν οι Εσσαίοι
καταδιώκονταν από άλλους υπερορθόδοξους Εβραίους. Φαίνεται ότι ο Χριστός πέρασε
τα νεανικά του χρόνια και τα πρώτα χρόνια της ανδρικής του ηλικίας με τους
Εσσαίους, όπως οι Μπραχματσάρις (νέοι μέχρι την ηλικία των εικοσιπέντε)
περνούσαν ένα διάστημα με τον Γκούρου τους στο Γκουρουκουλ (σχολείο κάτω απ’
την καθοδήγηση και την διδασκαλία ενός Γκούρου) στην αρχαία Ινδία. Το σύστημα
αυτό ήταν δημοφιλές στην Ινδία την εποχή του Χριστού και πρίν, όπως στις
πνευματικες φιλοσοφικες σχολές της αρχαίας Ελλάδος, έτσι είναι πιθανόν ότι η
κοινότητα των Εσσαίων είχε γίνει με πρότυπο παρόμοια ιδρύματα.
Είναι μετά την εκπαίδευση του σαν Μπραχματσάρυα που άρχισε να περιπλανιέται
στους Άγιους Τόπους σαν Περιβρατζάκ (περιπλανώμενος Σαννυάσιν). Αυτή είναι η περίοδος
των τριών χρόνων περίπου για την οποία διαβάζουμε στην Βίβλο. Η προηγούμενη ζωή
του είναι εικασίες, με αρκετή ενίσχυση από τεκμηριωμένα γεγονότα. Στο κοντινό
μέλλον, όταν οι Πάπυροι της Νεκράς Θαλασσας μεταφραστούν και δοθούν στην
δημοσιότητα, θα μάθουμε περισσότερα.
Η ζωή του είναι παράδειγμα τελειοποιημένου Σαννυάσιν που επιδίωκε να φτάσει στα σύννεφα και βρήκε τον εαυτό του. Πέρασε την περιπλανώμενη ζωή του διδάσκοντας αυτούς που τον άκουγαν. Ήταν ένας Τζίβαν Μούκτα, απελευθερωμένος ενώ βρισκόταν ακόμα στα όρια του σώματος του. Είναι ένα φώς που καθοδηγεί και ένα παράδειγμα για όλους τους ανθρώπους που προχωρούν ψηλαφώντας μέσα στο σκοτάδι προς το πνευματικό φώς.
Η ζωή του είναι παράδειγμα τελειοποιημένου Σαννυάσιν που επιδίωκε να φτάσει στα σύννεφα και βρήκε τον εαυτό του. Πέρασε την περιπλανώμενη ζωή του διδάσκοντας αυτούς που τον άκουγαν. Ήταν ένας Τζίβαν Μούκτα, απελευθερωμένος ενώ βρισκόταν ακόμα στα όρια του σώματος του. Είναι ένα φώς που καθοδηγεί και ένα παράδειγμα για όλους τους ανθρώπους που προχωρούν ψηλαφώντας μέσα στο σκοτάδι προς το πνευματικό φώς.
Ο Βούδας είναι ένα άλλο παράδειγμα Σαννυάσιν που βάδισε το
μονοπάτι προς την τελειότητα. Τέτοια ήταν η φλεγόμενη ανάγκη του (Μουμούκσου)
για να γνωρίσει τι ήταν στην πραγματικότητα η ζωή και η ύπαρξη, που απαρνήθηκε
την οικογενεία του, τα πλούτη του και την κληρονομιά ενός βασιλείου. Έγινε ένας
περιπλανώμενος και σε διάφορες περιόδους της ζωής του έγινε μαθητής διαφόρων
Γκούρους. Αυτό προυποθέτει ότι ήταν μυημένος σ’ ένα Τάγμα Σαννυάσα. Το ότι είχε
διαφορους Γκούρους δεν ήταν σύμφωνο με την παράδοση, ήταν όμως απαραίτητο στο
μονοπάτι του Ντάρμα του. Τίποτα δεν μπορεί να είναι απόλυτο καθορισμένο στο
μονοπάτι της Σαννυάσα. Κάθε κανόνας θα έχει τις εξαιρέσεις του.
Τελικά λέγεται, φωτίστηκε κάτω απ’ το δέντρο Μπόντι στο Μπόντ Γκάγια. Αυτό που
είναι ενδιαφέρον είναι ότι αυτή η φώτιση ήλθε μια στιγμή που αυτός είχε τελικά
αποφασίσει ότι ο έντονος ασκητισμός δεν τον οδηγούσε πουθενά. Δοκίμασε το Κίρ
(ρυζόγαλα), κάτι που είχε αποφύγει σαν την πανούκλα για πολλά χρόνια.
Σταμάτησε να σπρώχνει το σώμα του στα όρια της αντοχής. Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες, φωτίστηκε. Χαλάρωσε…και σ’ αυτή την κατάσταση της δεκτικότητας η δύναμη της συνειδητότητας έρευσε μέσα του. Είναι ένα καλό παράδειγμα αυτού που αργότερα αυτός κήρυξε, της μέσης οδού, μιας ισορροπίας ανάμεσα στον αυστηρό ασκητισμό και τις υπερβολικές απολαύσεις. Αυτό είναι το μονοπάτι που είναι κατάλληλο για τους περισσότερους Σαννυάσινς.
Σταμάτησε να σπρώχνει το σώμα του στα όρια της αντοχής. Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες, φωτίστηκε. Χαλάρωσε…και σ’ αυτή την κατάσταση της δεκτικότητας η δύναμη της συνειδητότητας έρευσε μέσα του. Είναι ένα καλό παράδειγμα αυτού που αργότερα αυτός κήρυξε, της μέσης οδού, μιας ισορροπίας ανάμεσα στον αυστηρό ασκητισμό και τις υπερβολικές απολαύσεις. Αυτό είναι το μονοπάτι που είναι κατάλληλο για τους περισσότερους Σαννυάσινς.
Ο Σανκαρατσάρυα είναι ιδρυτής του Τάγματος Ντασνάμι για
Σαννυάσινς, που είναι το μεγαλύτερο Τάγμα στον Κόσμο.
Γεννήθηκε τον όγδοο αιώνα. Γενέτειρά του ήταν το μικρό χωριό Κλάντι κοντά στο
Κοτσίν στη Νότια Ινδία. Φαίνεται ότι ήταν ένα παιδί θαύμα. Στην ηλικία των οκτώ
χρονων, ήξερε και καταλάβαινε τις κύριες γραφές των Ινδουιστών πολύ καλύτερα
απ’ τους δασκάλους του. Κι αυτός επίσης είχε φυσική τάση προς την Σαννυάσα. Από
μικρή ηλικία άφησε το σπίτι του και πήγε σε αναζήτηση ενός Γκούρου. Τελικά
μυήθηκε στην Σαννυάσα απ’ τον Γκοβινταπάντα που ζούσε κοντά στον ποταμό
Ναρμάντα στη Δυτική Ινδία.
Έμεινε με τον Γκούρου του για αρκετό διάστημα και μετά άρχισε τα ταξίδια του
στην Ινδία που επρόκειτο να συνεχιστούν για το υπόλοιπο της ζωής του.
Φαίνεται να ήταν ένας άνθρωπος τρομακτικής ζωτικότητας και έμπνευσης. Στη διάρκεια της ζωής του που κράτησε μόνο 33 χρόνια, έκανε περισσότερα πράγματα απ’ όσα μπορούν να κάνουν δέκα άτομα σε μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.
Φαίνεται να ήταν ένας άνθρωπος τρομακτικής ζωτικότητας και έμπνευσης. Στη διάρκεια της ζωής του που κράτησε μόνο 33 χρόνια, έκανε περισσότερα πράγματα απ’ όσα μπορούν να κάνουν δέκα άτομα σε μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.
Οπουδήποτε
πήγε, προκάλεσε σάλο στους τοπικούς ιερείς και την ορθοδοξία, που φαινόταν να
τον βλέπουν με ένα μίγμα δέους και μίσους. Έγραψε ένα αριθμό από αυθεντικά βιβλία
όπως το Βιβέκα Τσουνταμάνι (Το Κορυφαίο Κόσμημα της Διάκρισης) κι επίσης το
Απαρίκσα Ανουμπούτι (Άμεση Αντίληψη της Πραγματικότητας) καθώς και σχόλια σε
διάφορες Ουπανιδάδες, την Μπαγκαβάτ Γκίτα και τις Μπράχμα Σούτρες. Ένα απ’ τα
λιγότερα γνωστά βιβλία του λέγεται Μπάτζα Γκοβίνταμ (Το Τραγούδι του Υπέρτατου)
και είναι ένα κείμενο για Σαννυάσινς.
Πήγε σε όλα τα μέρη της Ινδίας. Παντού ανακαίνισε Ναούς,
καθάγιασε θεότητες, συγκέντρωσε πολυπληθείς μαθητές και εγκαινίασε διάφορα
ιδρύματα. Προσπάθησε να γκρεμίσει τυφλές πίστεις, τυπικά χωρίς καμμία σημασία,
την υποκρισία και άλλες τυπικότητες και τελετουργίες που προσκολλούνται στα
θρησκευτικά συστήματα και τα εκφυλίζουν.
Αυτό που διακρίνει σχετικά τον Σανκαρατσάρυα είναι ότι δεν
ταιριάζει εύκολα σ’ οποιοδήποτε σταθερό πρότυπο. Μερικές φορές ήταν σοβαρός και
στοχαστικός. Μερικές φορές φαίνεται να παίζει με τη ζωή σαν παιδί. Μερικές
φορές υποστήριζε ότι η λατρεία έπρεπε να γίνεται χωρίς εικόνες. Άλλες φορές
υποστήριζε τη λατρεία θεοτήτων.
Μερικές φορές φαινόταν να μην είναι αφοσιωμένος, άλλες φορές ένας εκστατικός
Μπάκτα. Αυτό δείχνει την ελευθερία του νού του, ενός νού που δεν αιχμαλωτίζεται
σε καθορισμένα κανάλια.
Πέθανε σ’ ένα απομονωμένο μέρος που λέγεται Κενταρνάτ στα
Ιμαλάια. Στη διάρκεια της ζωής του φύτεψε τους σπόρους μεγάλων αλλαγών που
έγιναν στον Ινδικό τρόπο ζωής. Τιμάται από πολυάριθμους Σαννυάσινς μέχρι
σήμερα, γιατί αναζωογόνησε και εκσυγχρόνησε το τάγμα της Σαννυάσα. Απομάκρυνε
πολλές συγχύσεις απ’ το παραδοσιακό σύστημα εκείνου του καιρού και εισήγαγε
διάφορες νέες ιδέες που από τότε έγιναν παραδόσεις στο τάγμα Σαννυάσα
Ντασνάμι. Είναι πραγματικά ο πατέρας του κύριου ρεύματος της Σαννυάσα στην
Ινδία όπως αυτό είναι σήμερα. Στο μέλλον θα μπορούσε να γίνει ο πατέρας ενός
παγκόσμιου τάγματος Σαννυάσα, καθώς όλο και περισσότεροι παγκόσμια υιοθετούν
την Σαννυάσα σαν τρόπο ζωής.
Το Τάγμα Ντασνάμι (δέκα ονόματα) είναι το περισσότερο γνωστό
τάγμα Σαννυάσιν.
Είναι επίσης μια παράδοση που έχει γίνει αποδεκτή σε πλατιά κλίμακα από πολυάριθμους Σαννυάσινς σε όλο τον κόσμο. Αυτό το τάγμα ιδρύθηκε απ’ τον μεγάλο Σανκαρατσάρυα.
Είναι επίσης μια παράδοση που έχει γίνει αποδεκτή σε πλατιά κλίμακα από πολυάριθμους Σαννυάσινς σε όλο τον κόσμο. Αυτό το τάγμα ιδρύθηκε απ’ τον μεγάλο Σανκαρατσάρυα.
Η λέξη Ντασνάμι αναφέρεται στα δέκα ονόματα που μπορούν να πάρουν οι Σαννυάσινς
στο τάγμα. Ο Σανκαρατσάρυα ίδρυσε τέσσερα κέντρα στην Ινδία, ένα σε κάθε γωνία,
για να είναι το κέντρο του τάγματος Ντασνάμι σ’ εκείνη την περιοχή. Κάθε κέντρο
(Μούτ) συσχετίζοταν με ορισμένα ονόματα, ως εξής:
Σρίνγερι στη Νότια Ινδία με τα ονόματα: Μπαράτι, Σαρασουάτι
και Πούρι.
Ντουάρκα στη Δυτική Ινδία με τα ονόματα: Τίρτα και Ασράμα.
Μπαντρινάτ στη Βόρεια Ινδία με τα ονόματα: Γκίρι, Παρβάτ και
Σάγκαρ.
Πούρι στην Ανατολική Ινδία με τα ονόματα: Βάναμ και Αράνυαμ.
Ο συνολικός αριθμός των ονομάτων είναι δέκα, εξ ού και
Ντασνάμι. Αν ακούσετε το όνομα ενός Σαννυάσιν με οποιοδήποτε απ’ αυτά τα
ονόματα, τότε θα ξέρετε ότι αυτός ανήκει στο τάγμα Ντασνάμι, Π.χ., Σουάμι Τότα
Πούρι ( ο Γκούρου του Ραμακρίσνα), Σουάμι Σιβανάντα Σαρασουάτι και Σουάμι
Γιούκτεσβαρ Γκίρι. Όλοι οι Σαννυάσινς στη Σχολή Γιόγκα του Μπιχάρ ανήκουν στο
τάγμα Ντασνάμι κι έχουν το όνομα Σαρασουάτι, Σαρασουάτι είναι το όνομα της Θεάς
που αντιπροσωπεύει την Θεική Γνώση.
Υπάρχουν χιλιάδων άλλων μεγάλων Σαννυάσινς βίοι τους οποίους
δεν έχουμε αναφέρει, μερικοί είναι πολύ γνωστοί, θα μπορούσαμε να είχαμε
περιγράψει την ιστορία της ζωής του Σωκράτη και του Απολλώνιου του Τυανέα στον
κόσμο της αρχαίας Ελλάδος, καθώς επίσης και μετάγενέστερων Χριστιανών
Σαννυάσινς όπως ο Άγιος Φραγκίσκος, ή του Μιλαρέπα του Θιβετιανού Βουδισμού,
του Σούφι Ρούμι, ή του Μαχαβίρα ιδρυτή του Τζαινισμού. Ο κατάλογος είναι
ατελείωτος.
Υπάρχουν γυναίκες Σαννυάσινς περιλαμβάνοντας την Αγία Τερέζα , την
Μιρα Μπάι, την Ράμπια, την Υπατία. Υπάρχουν επίσης πολλοί μεγάλοι Σαννυάσινς
στις μέρες μας, του Σουάμι Σιβανάντα, του Σουάμι Βιβεκανάντα, του Σουάμι
Γιογκανάντα κ.ο.κ.
Όλοι αυτοί οι άνθρωποι ήταν τελειοποιημένοι Σαννυάσινς.
Ήταν φαινόμενα ενέργειας, δύναμης και γνώσης. Και μόνο με την ύπαρξη τους, βοηθούν πολυάριθμους ανθρώπους να ξεπεράσουν τις αντιξοότητες της ζωής. Μερικοί έκαναν αρκετοί περιπλάνηση μερικοί έμειναν σ’ ένα μέρος.
Όλοι τους χρησιμοποίησαν την Σαννυάσα σαν ένα μέσο για να τελειοποιήσουν τον εαυτό τους.
Ήταν φαινόμενα ενέργειας, δύναμης και γνώσης. Και μόνο με την ύπαρξη τους, βοηθούν πολυάριθμους ανθρώπους να ξεπεράσουν τις αντιξοότητες της ζωής. Μερικοί έκαναν αρκετοί περιπλάνηση μερικοί έμειναν σ’ ένα μέρος.
Όλοι τους χρησιμοποίησαν την Σαννυάσα σαν ένα μέσο για να τελειοποιήσουν τον εαυτό τους.
Υπάρχουν επίσης
μεγάλος αριθμός ανθρώπων που ήταν οικογενειάρχες, αλλά ήταν σίγουρα μεγάλοι
Σαννυάσινς στη φύση αν όχι αυστηρά στην παράδοση όπως ο Μαχάτμα Γκάντι, ο
Λαχίρι Μάχασάγια, ο Ραμακρίσνα Παραμαχάνσα και πολλοί άλλοι. Αυτοί οι άνθρωποι
ήταν παντρεμένοι και έδειξαν ότι πρέπει κανείς ν’ ακολουθεί τις προσταγές του
Ντάρμα, και ότι μπορεί κανείς ακόμη να καλλιεργεί τα ιδανικά της Σαννυάσα ενώ
εκπληρώνει κοινωνικές υποχρεώσεις και καθήκοντα.
Είναι λαμπρά παραδείγματα του γεγονότος ότι η Σαννυάσα και η πνευματική ζωή κάθε αυτή εξαρτιούνται απ’ την εσωτερική απάρνηση και όχι απαραίτητα απ’ την εξωτερική απάρνηση.
Είναι λαμπρά παραδείγματα του γεγονότος ότι η Σαννυάσα και η πνευματική ζωή κάθε αυτή εξαρτιούνται απ’ την εσωτερική απάρνηση και όχι απαραίτητα απ’ την εξωτερική απάρνηση.
Η Σαννυάσα δεν είναι για Όλους
Είναι το Ντάρμα (η φύση η προσωπικότητα) μερικών ανθρώπων να
γίνουν Σαννυάσινς. Είναι το κάλεσμα που δημιουργήτε απ’ τα Σαμσκάρας τους (νοητικές
εντυπώσεις), απ’ την ίδια τους την φύση. Το έμφυτο αυτό κάλεσμα προς το
μυστικιστικό έχει γίνει σ’ ορισμένα άτομα σ’ όλες τις εποχές και τόπους.
Ενεργητική και Παθητικη Σαννυάσα
Σ’ όλες σχεδόν τις παραδόσεις Σαννυάσα του παρελθόντος, ο
Σαννυάσιν ακολουθούσε γενικά μάλλον παθητικό τρόπο ζωής και έτεινε ν’ αποφεύγει
την κοινωνική αλληλεπίδραση όσο περισσότερο μπορούσε. Αυτό γίνονταν είτε ο
Σαννυάσιν ζούσε σ’ ένα απομονωμένο Άσραμ είτε περιπλανιόταν μόνος στον
εξωτερικό κόσμο. Είχε την τάση να είναι ερημίτης.
Η παθητική αυτή μορφή Σαννυάσα ταίριαζε τέλεια σε περασμένες
εποχές, όπου ολόκληρος ο τρόπος ζωής ήταν πιο αργός, πιο αρμονικός, κι οι
περισσότεροι άνθρωποι ζούσαν πιο κοντά στους ρυθμούς της φύσης.
Σήμερα, ολόκληρη η κατάσταση είναι διαφορετική. Πολλοί
άνθρωποι απ’ όλες τις ηλικίες θέλουν ν’ ακολουθήσουν το πνευματικό μονοπάτι.
Φαίνεται να υπάρχει μια πλατιά πνευματική αφύπνιση. Γι αυτό εκείνοι που
ενδιαφέρονται θα πρέπει να υιοθετήσουν τη Σαννυάσα σε νεαρή ηλικία ή όποτε ο
καιρός είναι ώριμος. Τα νεαρά άτομα απ’ τη φύση τους έχουν ενεργητικές τάσεις.
Ολόκληρη η ατμόσφαιρα του σύγχρονου κόσμου είναι διαποτισμένη περισσότερο μ’
ενεργητικότητα.
Γι αυτό η ενεργητική η δυναμική Σαννυάσα είναι πιο κατάλληλη
για τους περισσότερους ανθρώπους σήμερα παρά η παθητική Σαννυάσα.
Υπάρχουν
μερικοί άνθρωποι που είναι απ’ τη φύση τους περισσότερο παθητικοί. Εξαρτάται απ’
το προσωπικό Ντάρμα. Αυτοί θα πρέπει να βρούν ένα τρόπο ζωής που να τους ταιριάζει.
Είναι το Ντάρμα όμως των περισσοτέρων ανθρώπων σήμερα, περιλαμβανομένων των Σαννυάσινς,
να είναι ενεργητικοί. Η καταπίεση αυτής της φυσικής ζωτικότητας και δυναμισμού
σίγουρα θα κάνει περισσότερο κακό παρά καλό. Δεν θέλουν όλοι οι άνθρωποι να
γίνουν Σαννυάσινς, για εκείνους όμως που θέλουν, η Σαννυάσα θα πρέπει να είναι
τέτοια ώστε να μπορεί να τους επιτρέπει να εκφράσουν τη φύση τους. Δεν είναι
απαραίτητο να καλλιεργεί κανείς παθητικότητα για να γίνει Σαννυάσιν.
Αν ένα άτομο είναι δυναμικό απ’ τη φύση του, τότε η δυναμική Σαννυάσα είναι γι
αυτόν.
Η Μπαγκαβάντ Γκίτα κι η Σαννυάσα
Η Μπαγκαβάντ Γκίτα είναι το εκλεκτό κείμενο για την πρακτική
ζωή Σαννυάσα. Είναι το κείμενο που θα πρέπει να διαβαστεί απ’ όλους τους Σαννυάσινς.
Αν υπάρχει ένα βιβλίο για την πνευματική ζωή που θα πρέπει να διαβαστεί,
σίγουρα είναι αυτό. Υπάρχουν πολλά άλλα κείμενα που είναι πιο ποιητικά ή
εμπνευστικά, κανένα όμως δεν δίνει την διεισδυτική, πρακτική καθοδήγηση που
υπάρχει στη Μπαγκαβάντ Γκίτα. Κάθε γραμμή λέει για το πώς να εναρμονίσει κανείς
τη ζωή του. Προσπαθείστε να βρείτε μια καλή μετάφραση με όσο λιγότερα σχόλια
και διαβάστε την προσεκτικά για τον εαυτό σας.
Η Μπαγκαβάντ Γκίτα δίνει την πιο πλήρη περιγραφή του τρόπου
ζωής της δυναμικής ή ενεργητικής Σαννυάσα που είναι πιο κατάλληλη για τις μέρες
μας. Το ίδιο αυτό αντικείμενο ήταν το θέμα αυτού του ταντρικού κειμένου.
Αποσπάσματα από το Βιβλίο ''Σαννυάσα Τάντρα''
του Παραμαχάμσα Σατυανάντα Σαρασουάτι
" Ο ανθρώπινος νούς δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένα
κέντρο συνειδητότητας. Όσο πιο πολύ κεντράρεται η συγκεντρώνεται σε ένα σημείο,
τόσο πιο ισχυρός, ευδαιμονικός και αρμονικός γίνεται. Όσο πιο μεγάλη είναι η
συγκέντρωση σε ένα σημείο, τόσο μεγαλύτερη η σοφία και η γνώση. Στο γιογκικό
μονοπάτι, ο νούς πρέπει να γίνει σαν Μπίντου-απειροελάχιστα συγκεντρωμένος,
αλλά με απεριόριστο δυναμικό.
Η Κρίγια Γιόγκα, επιφέρει αυτή τη συγκέντρωση του νού
φυσιολογικά, χωρίς βία η υπερβολική προσπάθεια. Το μυστικό βρίσκεται στην
ταυτόχρονη εναρμόνιση των σωματικών, παραψυχικών και νοητικών ενεργειών της ανθρώπινης
υποδομής. Αυτή η διαδικασία συγκεντρώνει αυτόματα τον νού σε ένα τέλειο
Μπίντου. Τότε είναι που αρχίζουν να συμβαίνουν πράγματα που είναι πέρα από την
φυσιολογική αντίληψη του ανθρώπου. Ο τυφλός αρχίζει να βλέπει για πρώτη φορά. Η
Κρίγια Γιόγκα συγκλίνει όλες τις ενέργειες, χονδροειδές και λεπτές, σε ένα
σημείο (Μπίντου) στο κέντρο του Μάνταλα της ίδιας της ύπαρξης ενός ανθρώπου.
Αυτή είναι η πύλη προς τον διαλογισμό και το Σούνυα."
~ Σρί Παραμαχάμσα Σουάμι Σατυανάντα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου