ΟΙ ΚΟΙΝΕΣ ΡΙΖΕΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΙΝΔΙΑΣ

Σουάμι Νιραντζαναναντα Σαρασουάτι

Ομιλία 2005 

Από τη στιγμή που ήρθα εδώ, κάτι που ήταν σε μεγάλο βαθμό απροσχεδίαστη επίσκεψη ή μάλλον θα έλεγα διέλευση, χαίρομαι που έχω την ευκαιρία να σας δω όλους εσάς σήμερα.

Είναι αυτό το αγνό συναίσθημα το οποίο βλέπω στον καθένα που είναι παρών εδώ, που με κάνει ταπεινό. Και πρέπει επίσης να αναγνωρίσουμε ότι η ελληνική κληρονομιά, η ελληνική κουλτούρα και ο ελληνικός πολιτισμός έχουν δώσει φως και σοφία στην ανθρωπότητα στο παρελθόν. Είναι ένας πολιτισμός ο οποίος έχει δει τα ηρωϊκά ανθρώπινα επιτεύγματα και επίσης μεγάλες ανθρώπινες τραγωδίες. Ο ελληνικός πολιτισμός είναι ένας πολιτισμός ο οποίος έχει βιώσει ευτυχία και χαρά και την ομορφιά του να είναι μία αυτοκρατορία και επίσης έχει βιώσει τη θλίψη και τον πόνο του να είναι απομονωμένος. Ο ελληνικός πολιτισμός είναι ένα παράδειγμα ανθρώπινης προσπάθειας είτε οδηγεί στην τραγωδία είτε στην ικανοποίηση. Ο ελληνικός πολιτισμός έχει ζήσει με το παράδοξο είτε να ακολουθεί τις φιλοσοφίες του υλικού κόσμου ή να δέχεται τις πραγματικότητες του πνευματικού κόσμου. Και είναι μέσα σ” αυτό το πολιτιστικό περιβάλλον που σήμερα θα συζητήσουμε κάτι που είναι κοντά στις καρδιές μας και στις επιδιώξεις μας και αυτό είναι η φιλοσοφία και τα συστήματα της γιόγκα.

Ο Πλάτων και οι Ουπανισάδες:

Υπάρχει μια ενδιαφέρουσα σύγκριση ανάμεσα στη φιλοσοφία του Πλάτωνα και αυτήν που εκφράζεται στις Ουπανισάδες. Την εποχή που έζησε ο Πλάτων, η νοοτροπία των πολιτών δεν ήταν έτοιμη να δεχτεί τις πνευματικές εμπειρίες, πραγματικότητες ή έννοιες. Γι' αυτό, οι σκέψεις του Πλάτωνα είναι απόκρυφες και περιέχουν ένα νόημα κρυμμένο μέσα τους. Ωστόσο, οι ιδέες που εκφράζονται στις διδασκαλίες του είναι η αιώνια αλήθεια. Ποια είναι αυτή η αιώνια αλήθεια; Και πώς την βιώνει ο καθένας από μας;

Ποιο είναι το τεστ του υδροκυάνιου; Αν πάρετε υδροκυάνιο θα πεθάνετε και, επομένως, δε θα μπορέσετε να περιγράψετε τη δοκιμή. Οι νεκροί γνωρίζουν την απάντηση αλλά δεν μπορούν να την περιγράψουν. Μπορείτε να ερμηνεύσετε αυτή την εμπειρία των νεκρών διαβάζοντας το γράμμα που ο νεκρός έχει γράψει. Παίρνοντας το υδροκυάνιο αυτή ή αυτός μπόρεσε μόνο να γράψει ένα μόνο γράμμα, ένα απλό S. Και αυτό το S (στην αγγλική γλώσσα) μπορεί να σημαίνει γλυκό (sweet), μπορεί να σημαίνει ξινό (sour), ή μπορεί να σημαίνει αλμυρό (salty), ανάλογα με την ερμηνεία.

Οι Βέδες ήταν αποκαλύψεις φωτισμένων ατόμων. Οι Ουπανισάδες προήλθαν από πολλή σκέψη και ανάλυση της ανθρώπινης φύσης και του ανθρώπινου νου. Μπορείτε να δημιουργήσετε τη γεύση της σοκολάτας στο στόμα σας, και να διατηρήσετε αυτή τη γεύση για λίγα λεπτά, λίγες ώρες, λίγες μέρες, ή λίγες εβδομάδες, χωρίς να χάσετε τη γεύση της σοκολάτας; Μπορείτε να φαντασθείτε πώς είναι η γεύση, αλλά δεν θα έχετε πια την εμπειρία της πραγματικής γεύσης. Για να έχετε την πραγματική γεύση, και για να ζήσετε και να έχετε την εμπειρία αυτής της γεύσης, πρέπει να βάλετε σοκολάτα στο στόμα σας. Καθώς βάζετε σοκολάτα στο στόμα σας βάζετε κάτι ξένο που δεν είναι φυσικό. Για να γίνει η σοκολάτα, χρησιμοποιήθηκαν διάφορα πράγματα  σε συνδυασμό και πέρασαν από μια διαδικασία για να γίνει η σοκολάτα. Έτσι, όταν το τρώτε, η γλύκα της σοκολάτας είναι μία αποκάλυψη. Αλλά προηγείται αυτής της αποκάλυψης η προσπάθεια να γίνει η σοκολάτα, και η προσπάθεια να συγκεντρωθούν τα σωστά υλικά. Η ανακάλυψη των σωστών υλικών και η αποκάλυψη βασίζονται σε κατανόηση,  λογική, ιδέες και γνώση.

Ενώ οι Βέδες είναι αποκαλύψεις για τη γεύση της σοκολάτας, οι Ουπανισάδες αντιπροσωπεύουν την προσπάθεια να συλλεγούν διαφορετικά συστατικά τα οποία καταλήγουν στη γεύση της σοκολάτας. Πολλές διαφορετικές σκέψεις έχουν μεταδοθεί στις Ουπανισάδες. Μερικές είναι μονιστικής φύσης και άλλες δυϊστικής. Υπάρχει μία συλλογή Ουπανισάδων, γνωστή ως βενταντα Ουπανισαδες. Αυτές περιέχουν τη θεωρία, τη φιλοσοφία και τη σκέψη της υπερ-συνειδητότητας σε ό,τι συζητούν. Σε αυτή τη σκέψη το κύριο σημείο είναι ότι, παρόλο που είμαστε περιορισμένοι και περικλεισμένοι σε ένα σώμα με πέντε αισθήσεις, υπάρχει η δυνατότητα της εμπειρίας μιας ανώτερης πραγματικότητας. Ο ανθρώπινος νους είναι σαν ένα κοντέινερ γεμάτo με νερό. Δεν εννοώ ανθρώπινη συνειδητότητα, εννοώ τον ανθρώπινο νου. Είναι αυτός ο νους, όταν είναι καθαρός σαν κρύσταλλο, που αντανακλά το φως του ήλιου, την εικόνα και τη θερμότητα του ήλιου. Δεν γίνεται ο ήλιος, αλλά μπορεί να γεμίσει με την φωτεινότητα του ήλιου. Έτσι βλέπουν οι βενταντα Ουπανισαδες το κάθε άτομο, ως ένα δοχείο γεμάτο με νερό. Και, όταν ο ήλιος λάμπει, χιλιάδες ήλιοι φαίνονται σε χιλιάδες δοχεία, και χιλιάδες δοχεία είναι γεμάτα με την φωτεινότητα του ήλιου.

Ωστόσο, δεν μπορούμε να έχουμε την εμπειρία του ήλιου, γιατί υπάρχει ένα τεράστιο μαύρο σύννεφο πάνω του και μπροστά του το οποίο είναι γνωστό ως μαγια ή ψευδαίσθηση. Αυτό το μαύρο σύνεφο είναι γνωστό ως η μη μόνιμη, ή η προσωρινή φύση. Είναι αυτό το σύνεφο που πρέπει να απομακρυνθεί πριν να μπορεί ο ήλιος να λάμπει στο δοχείο μας. Με την απομάκρυνση του σύνεφου, μπορείτε να δείτε μετά τη λάμψη της θεϊκότητας. Ο τρόπος να απομακρύνετε αυτό το σύνεφο είναι μέσω της αυτο-επίγνωσης, αυτο-ανάλυσης, και ατομικής προσπάθειας που οδηγεί στην υπέρβαση του εαυτού. Αυτό είναι το μονοπάτι της γκυανα γιογκα. Πρώτον, έχετε επίγνωση. Δεύτερον, γνωρίζετε, αναλύετε και εκτιμάτε την καταλληλότητα. Τρίτον, κάνετε την σωστή προσπάθεια να μιλάτε και να δράτε κατάλληλα και, αν κάνετε το καθετί κατάλληλα, τότε ο νους γίνεται το όχημα για να σας δώσει την εμπειρία της υπέρβασης.

Για να ακήσετε την γκυανα γιογκα, ακολουθήστε την αρχή που ανέφερα χθες. Αρχίστε με την αναγνώριση των δυνάμεων και των αδυναμιών σας. Εστιάστε στο να αυξήσετε το βάρος των θετικών ιδιοτήτων έτσι ώστε η ελαφρύτερη πλευρά της ζωής σας γίνεται βαρύτερη. Και, αν αυτή γίνει βαρύτερη, τότε ίσως μπορέσετε να βιώσετε τον πλατωνικό νου.

Η σχέση γκουρου – μαθητή στην αρχαία Ελλάδα και οι παραλληλισμοί με την Βεδική παράδοση:

Η παράδοση της σχέσης γκούρου – μαθητή είναι αρχαία. Ωστόσο, είναι επίσης και η πιο παρεξηγημένη. Αυτό συμβαίνει γιατί έχουμε την τάση να βλέπουμε τον γκούρου μέσα από τον περιορισμένο προγραμματισμό μας, τη νοοτροπία, την προοπτική και τις ανάγκες μας. Όποτε μπαίνουμε σε οποιαδήποτε σχέση με τον γκούρου, είναι για να καλύψουμε τις προσδοκίες και τις ανάγκες που έχουμε μέσα μας. Και αυτό γεννάει περισσότερους φόβους, ανασφάλειες, επιθυμίες και προσδοκίες στη ζωή. Αρχίζει κανείς να σκέφτεται: Αν έχω ένα πρόβλημα, τι θα γίνει αν ο γκούρου μου θυμώσει μαζί μου, με εγκαταλείψει, ή δεν με καθοδηγήσει; Αυτό δημιουργεί περισσότερους φόβους, ανασφάλειες και κόμπλεξ στον μαθητή. Εξαιτίας της σχέσης μας, η οποία είναι πολύ εγωιστική, αναπτύσσονται είδη συναισθηματικών, φυσικών και κοινωνικών εξαρτήσεων στη σχέση μας με τον γκούρου και αυτά είναι αντί-πνευματικά. Είναι γι' αυτόν τον λόγο που λέω ότι η σχέση γκούρου -μαθητή, αν και είναι αρχαία, στις μέρες μας είναι παρεξηγημένη. Αν δούμε μέσα στον εαυτό μας, θα καταλάβουμε ότι δεν είμαστε ούτε καν στην αρχή της κατανόησης και της σύλληψης του νοήματος που έχει αυτή η σχέση στη ζωή μας.

Η πρώτη ποιότητα που χρειάζεται για να αναπτυχθεί αυτή η πολύπλοκη εσωτερική σύνδεση με τον γκούρου, είναι η ικανότητα να γίνει κανείς άδειος. Αν θέλετε να γεμίσετε ένα χώρο με κάτι, πρέπει να αδειάσετε αυτόν τον χώρο πρώτα. Ένα γεμάτο μπουκάλι δεν θα συγκρατήσει το περισσότερο από το νερό που χύνεται μέσα του. Πρέπει να αδειάσετε το δοχείο, προκειμένου να το γεμίσετε. Δεν ωφελεί να λέτε ότι θα παραδοθείτε. Πρέπει να γνωρίσετε, να πραγματοποιήσετε και να βιώσετε αυτή την παράδοση.

Το πιο αγαπημένο αντικείμενο για τον Κρίσνα ήταν το φλάουτό του. Όταν τον ρώτησαν οι άνθρωποι γιατί αγαπούσε το φλάουτό του τόσο αυτός έδωσε μια πολύ απλή απάντηση. Είπε: "Όταν το καλάμι είναι άδειο και κούφιο μπορεί να δημιουργήσει μελωδίες. Αγαπώ το φλάουτο γιατί είναι άδειο εσωτερικά, και μπορώ να δημιουργήσω οποιαδήποτε μελωδία διαλέξω. Παρόμοια είναι η προσευχή που λέει: "Κάνε με ένα όργανο της ειρήνης σου". Ένα όργανο δεν μπορεί να παίξει μόνο του. Μόνον αυτός που το παίζει μπορεί να δημιουργήσει μελωδίες μέσα από το όργανο. Επομένως, η πρώτη προϋπόθεση στην πνευματική ζωή, και στη σχέση γκούρου -μαθητή είναι να κάνουμε τους εαυτούς μας άδειους, και ο γκούρου γίνεται μία έμπνευση. Έχω βιώσει αυτή την έμπνευση. Ο γκούρου μου βιώνεται μέσα μου σαν μια μορφή έμπνευσης. Ο Σρι Σουάμιτζι επίσης βιώνει τον δικό του γκούρου με τη μορφή μιας έμπνευσης. Δεν υπάρχει εξάρτηση και δεν υπάρχει προσκόλληση. Υπάρχει σεβασμός, υπάρχει πίστη, υπάρχει εμπιστοσύνη, υπάρχει αγάπη, και υπάρχει ένωση. Επομένως, να γίνετε άδειοι είναι η πρώτη προϋπόθεση. Η δεύτερη είναι να διευρύνετε τους ορίζοντες της σοφίας αποκτώντας την επίγνωση και την συνειδητοποίηση ότι τίποτε δεν είναι τελικό σε αυτή τη ζωή. Αυτή είναι η αρχή μιας πνευματικής εκπαίδευσης.

Είναι όπως το παράδειγμα από τις Ουπανισάδες και τις Βέδες. Οι Ουπανισάδες αντιπροσωπεύουν μία συλλογή σκέψεων. Μερικές είναι απόλυτες. Μερικές είναι διασπαστικές. Μερικές είναι μονιστικές. Και μερικές είναι δυϊστικές. Οι Βέδες αντιπροσωπεύουν την τελική αποκάλυψη αυτών των ιδεών, και τον μετασχηματισμό αυτών των ιδεών σε εμπειρία. Ωστόσο, ακόμη και το τέλος στις Βέδες λέει: "Νετι, νετι, νετι. Όχι αυτό, όχι αυτό, όχι αυτό." Αυτή η φράση σημαίνει ότι ακόμη και οι αποκαλύψεις δεν είναι απόλυτες. Είναι τα κορυφαία σημεία μιας ιδέας ή μιας αλυσίδας σκέψεων. Αναγνωρίζονται ως μία αποκάλυψη ή ως μία έννοια. Ωστόσο, αυτό που είναι συνεχές και μόνιμο είναι η δυνατότητα στη ζωή μας του πνεύματος ή της θεϊκότητας. Είναι η καλλιέργεια της επίγνωσης αυτή που αναπτύσσει τον ανθρώπινο νου και επιτρέπει την υπέρβαση της εξωτερικής φύσης μας. Αυτές οι ιδέες επίσης μεταδόθηκαν από τον Σωκράτη – το να γίνει κανείς άδειος και να αναπτύξει την επίγνωση. Η σχέση γκούρου -μαθητή είναι μία σχέση η οποία ανυψώνει την πνευματικότητα κάποιου για να βιώσει την φωτεινότητα εσωτερικά. Η σύνδεση με τον γκούρου αντιπροσωπεύει την συνεχή ορμή να επιτύχει κανείς όχι την τελειότητα αλλά την ικανότητα στη ζωή. Η εμπειρία της ικανότητας στη ζωή δείχνει τη συνέχεια του πνεύματος.

Αν και πολλές παραδόσεις και πίστεις δεν δέχονται τη μετενσάρκωση, η βεδική φιλοσοφία και κουλτούρα πιστεύει στην μετενσάρκωση. Η μετενσάρκωση είναι το πνεύμα ή η συνειδητότητα που αποκτά επίγνωση του εαυτού σε διαφορετικά επίπεδα, στάδια ύπαρξης και εξέλιξης. Όποτε η συνειδητότητα αποκτά συνείδηση του εαυτού, αυτό είναι γνωστό ως μετενσάρκωση της συνειδητότητας, που έχει δώσει την επίγνωση του εαυτού. Ο σπόρος μετενσαρκώνεται και εξελίσσεται σε άλλο σπόρο. Κάθε μετενσάρκωση αντιπροσωπεύει τη συνέχιση του δυναμικού που ενυπάρχει στον σπόρο. Τρώτε ένα μάνγκο και μετά φυτεύετε τον σπόρο του μάνγκο. Μεγαλώνει, γίνεται δέντρο και παράγει φρούτα που περιέχουν πολλούς σπόρους. Ωστόσο, το πρώτο φρούτο που φάγατε έχει πεθάνει. Το δυναμικό συνέχισε και εκδηλώθηκε στο δεύτερο και στο τρίτο και σε πολλά άλλα φρούτα. Το ίδιο δυναμικό του σπόρου, ο οποίος είναι τώρα κατεστραμμένος, περιέχεται πια σε όλα τα διαφορετικά φρούτα που βρίσκονται πάνω στο δέντρο.

Μπορείτε να φάτε όσα μάνγκος θέλετε, και πάλι να φυτέψετε σπόρους οι οποίοι θα έχουν το ίδιο δυναμικό όταν μεγαλώσουν. Με τον ίδιο τρόπο, η συνειδητότητα συνεχίζει να εξελίσσεται. Ένα σώμα πεθαίνει και δεν υπάρχει επιστροφή σ' αυτό το ίδιο σώμα. Το ίδιο σώμα δεν έρχεται πίσω στον ίδιο χώρο, χρόνο, στην ίδια κατάσταση, στις ίδιες συνθήκες. Αλλά το δυναμικό του πνεύματος ή της συνειδητότητας συνεχίζει να υπάρχει σε διαφορετικά επίπεδα και διαστάσεις. Και, όταν ωριμάσει η στιγμή, το ίδιο δυναμικό εκδηλώνεται σε ένα καινούριο σώμα. Ακόμη και αν πεθάνετε σ' αυτόν τον πλανήτη και πάτε στον παράδεισο, πάλι θα είστε ένα ενσαρκωμένο ον στον παράδεισο. Ακόμη και αν πάτε στην κόλαση, θα είστε ένα ενσαρκωμένο ον στην κόλαση. Επομένως, ανεξάρτητα από το πού πάτε, είστε σε μια διαφορετική ενσάρκωση, σε μια διαφορετική ζωή, και σε μια διαφορετική εμπειρία η οποία διαρκώς εξελίσσεται. Αυτό είναι μόνο ένα παιχνίδι – μία λιλα – μέσα στην παντοδυναμία της θεϊκότητας. Κάθε φορά βιώνετε το ίδιο δυναμικό του παντοδύναμου.

Ο Ορφεύς, τα Ορφικά Μυστήρια αλλά και οι Ορφικοί Ύμνοι, αποτελούν μέγιστες Γνώσεις για να κατανοήσουμε το Σύμπαν αλλά και να σκεφτούμε με ποια μέσα κατάφεραν να αναλύσουν τόσο πολύ το Διάστημα οι πρόγονοί μας. Διότι οι Ορφικοί είναι ύμνοι με υπόβαθρο δεκάδων χιλιάδων χρόνων. Ούτε τυχαία γράφτηκαν ούτε πρόχειρα. Είναι έρευνες και Γνώσεις που δεν συμβαδίζουν με τα όσα μας μαθαίνουν ως «Ιστορία» σήμερα. Το οπτικοακουστικό που παρουσιάζω αναφέρει απειροελάχιστα για τις γνώσεις των Ορφικών. Κάθε ύμνος και κάθε χειρόγραφό τους σηκώνει τεράστια ανάλυση γιατί κρύβουν κωδικοποιημένα μηνύματα. Προσπαθώ να δώσω το ερέθισμα στον καθένα να εξετάσει από πολλές οπτικές γωνίες τους Ορφικούς και θα μείνει έκπληκτος μ' αυτά που θα ανακαλύψει. Ειδικά αν τα ταυτίσει με τις σύγχρονες έρευνες...

                                                Χαρι Ομ Τατ Σατ